ساناز رحیمی - گروه محیط زیست، واحدلاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
فاطمه شریعتی - گروه محیط زیست، واحدلاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران
حسین خارا - گروه شیلات، واحدلاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران

 رودخانه خالکائی از رودهای شمال کشور بوده که از شهر ماسال عبور نموده و وارد تالاب انزلی می­گردد. دراین تحقیق به منظور بررسی اثرات کارگاه­های پرورش ماهی قزل ­آلای رنگین­کمان بر کیفیت آب رودخانه خالکائی و روند خودپالایی آن،هشت ایستگاه نمونه­برداری قبل و بعد از چهار کارگاه تکثیر و پرورش ماهی در مسیر رودخانه انتخاب شدند. اندازه گیری خصوصیات فیزیکوشیمیایی و مواد مغذی آب شامل دما، pH،هدایت الکتریکی (EC)، کل مواد جامد محلول (TDS)، اکسیژن محلول (DO)، اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی (BOD۵)، اکسیژن مورد نیاز شیمیایی (COD)، فسفات (PO۴)، نیترات (NO۳) و نیتریت (NO۲) هر ماه یک بار در یک دوره پنج ­ماهه در سال ۱۳۹۵ صورت گرفت. نتایج میانگین برای ایستگاه­های ورودی به مزارع، DO ۰/۶۲±۱۰/۰۹ میلی­گرم در لیتر، BOD۵ ۲/۱۶±۶/۶۲ میلی­گرم در لیتر، PO۴ ۰/۰۰۵±۰/۰۴۸ میلی گرم درلیتر و NO۲ ۰/۰۰۴±۰/۰۳۵ میلی­گرم در لیتر به­دست آمد. هم­چنین برای ایستگاه­های خروجی، DO ۰/۷۳±۹/۲۰ میلی­گرم در لیتر، BOD۵ ۳/۹۷±۱۲/۸۱ میلی­گرم در لیتر، PO۴ ۰/۰۰۷± ۰/۰۷۵ میلی­گرم در لیتر و NO۲ ۰/۰۰۹±۰/۰۸۸ میلی­گرم در لیتر محاسبه شد. در این مطالعه مقادیر پارامترهای فوق در ایستگاه­های مختلف دارای نوساناتی بوده و برخی از آن­ها شامل BOD۵، COD، فسفات، نیترات و نیتریت در ایستگاه­های خروجی مزارع پرورش ماهی نسبت به ورودی اختلاف معنی­داری داشتند (۰/۰۵>p). مقادیر پارامترهای BOD۵، COD، TDS، EC، فسفات و نیتریت بین ماه­های مختلف دارای تفاوت معنی­داری بودند (۰/۰۵>p) که نتیجه تاثیر مزارع پرورش ماهی و خودپالایی رودخانه می­باشد. این فاکتورها در ماه­های مختلف نیز در تغییر بوده که علت اصلی آن تغییر شرایط محیطی و شدت فعالیت کارگاه­ها بود.

قزل آلای رنگین کمان, پارامترهای کیفی آب, پساب, رودخانه خالکائی, استان گیلان