خوانشی جدید از رمان «اللاز» با تاکید بر الگوی گفتمان کاوی انتقادی ون دایک

تحلیل گفتمان انتقادی یکی از رویکردهای مطالعات زبان شناختی نوین است. گفتمان کاوی انتقادی مبتنی بر سازه گرایی اجتماعی است و به تجزیه و تحلیل ساختارها و معناهایی می پردازد که بار ایدئولوژیکی دارند. تئون ون دایک زبان شناس هلندی (۱۹۴۳)، رویکرد شناختی - اجتماعی را در بستر تحلیل گفتمان انتقادی مورد بررسی قرار داده و به برقراری ارتباط بین ساختارهای متنی، شناختی و اجتماعی می پردازد. ایدئولوژی در الگوی گفتمان انتقادی ون دایک نقشی بنیادی داشته و طرح واره هایی از روابط موجود بین ایدئولوژی، جامعه، شناخت و گفتمان را می آفریند و این تعامل اجتماعی به شکل متن و یا گفتمان متبلور می شود. طاهر وطار، رمان نویس برجسته الجزایری (۱۹۳۶) با نگارش رمان «اللاز» به بررسی جریانات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی الجزایر پرداخته و جامعه استعمارزده الجزایر را به تصویر کشیده است. در این پژوهش سعی شده است با روش توصیفی - تحلیلی ابتدا نگاهی گذرا به رمان «اللاز» و چارچوب نظری تحلیل گفتمان انتقادی و در ادامه به بررسی گفتمان این رمان با تکیه بر متد گفتمان کاوی انتقادی ون دایک پرداخته شود. رویکرد گفتمان کاوی انتقادی خاص ترین ابزار زبانی برای بیان داستان «اللاز» است.

Keywords:

گفتمان کاوی انتقادی , ون دایک , ایدئولوژی , رمان اللاز , طاهر وطار