سید علی عبادی نژاد - استادیار دانشگاه علوم انتظامی امین
مسلم قربان زاده

مولفه های جغرافیایی جزء اصلی ترین عوامل تاثیرگذار بر تامین امنیت پایدار مرزهای سیاسی کشور محسوب می شوند. به همین دلیل کشورهایی مانند ایران باموقعیت جغرافیایی ناامن و کمربندهای شکننده، جهت مقابله با معضلات متعدد مرزی، از قبیل: قاچاق کالا، سوخت، اسلحه و مواد مخدر مجبورند، نسبت به شناسایی قابلیت ها ومحدودیت های جغرافیایی مرز، برای تامین امنیت آن برنامه ریزی نمایند. استان خراسان شمالی، به عنوان یکی از شانزده استان مرزی کشور، دارای ۳۰۱ کیلومتر مرز مشترک با کشور ترکمنستان است. این استان از لحاظ موقعیت جغرافیایی، به علت واقع شدن بین کانون اصلی تولید مواد مخدر منطقه (افغانستان) و یکی از مهم ترین بازارهای مصرف و ترانزیت این مواد(آسیای مرکزی)، به عنوان یکی از مسیرهای اصلی قاچاق و ترانزیت مواد مخدر، محسوب می شود. این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی است و با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه آمار ترکیبی(توصیفی واستنباطی)انجام شده است. جهت گردآوری اطلاعات، از ابزارها و روش هایی، مانند: مصاحبه، پرسشنامه، نقشه ها وتصاویرماهواره ای استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و ترسیم نقشه ها، از نرم افزارهای spss و ArcGis استفاده شده است. با تحلیل یافته های پژوهش و اطلاعات به دست آمده و مقایسه نتایج تحقیقات گذشته ، مشخص گردید که گستردگی طول مرز، شکل هندسی مرز به لحاظ توپوگرافی، مکان گزینی نامناسب پاسگاه ها و پراکنش نامناسب مراکز جمعیتی، زمینه برای ناامنی های مرزی را فراهم ساخته است.

جغرافیا, مرز, امنیت, حصارچه, خراسان شمالی