مهدی لک - دانشجویی کارشناسی ارشد عمران سازه های هیدرولیکی، دانشگاه ایت الله العظمی بروجردی(ره).
محمدمحسن رحیمی - مربی دپارتمان مهندسی عمران - دانشکده فنی حرفه ای امیر کبیر اراک.
احمدرضا مظاهری - استادیار دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه ایت الله العظمی بروجردی (ره).

با توجه به افزایش روز افزون احداث ابنیه، جاده ها، راه آهن و غیره در مناطق کوهستانی و پرشیب، لزوم پایدارسازی شیبهای طبیعی و مصنوعی بیش از بیش مورد توجه قرار گرفته است. روش های متعددی جهت پایدار سازی شیبها وجود دارد که در تمامی آنها هدف افزایش نیروهای مقاوم در برابر نیروهای محرک و در نتیجه افزایش ضریب اطمینان میباشد. در این بررسی تحلیل پایداری ترانشه قطعه چهار محور اراک- ازنا مورد بررسی گردید. ترانشه محور باند دوم شازند - ازنا عموما شامل تشکیلات دگرگونی با مقاومت نسبتا کم ( ۲۵ مگاپاسکال) شامل شیست میباشد و با توجه به لرزه خیز بودن منطقه، اهمیت بررسی مناطق ناپایدار و تعیین شیب ایمن ترانشه ها را دو چندان می سازد. در این پژوهش، ابتدا اطلاعات لازم موجود شامل داده های زمین شناسی و آزمایشهای مکانیک سنگ و خاک مورد نیاز تهیه شده و سپس با استفاده از نرم افزارهای تخصصی شامل GEO STUDIO و PLAXIS تحلیل پایداری به روش تعادل حدی و عددی و امکان گسیختگی بررسی گردید. نتایج حاصله از دو نرم افزار مورد بررسی نشان داد که احتمال وقوع گسیختگی در ترانشه مورد بررسی بسیار پایین می باشد و مقدار ضریب ایمنی بدست آمده در حالت استاتیکی ما بین۲.۱ تا ۲.۳ میباشد و در هنگام بروز زلزله (حالت دینامیکی) مقدار ضریب ایمنی به مقدار ۱.۶ تا ۱.۸ کاهش مییابد که احتمال وقوع گسیختگی را افزایش می یابد. نتایج حاصله از این تحلیل بیانگر این مطلب است که احتمال وقوع گسیختگی در ترانشه مذکور بسیار کمتر است؛ بنابراین این ترانشه پایدار بوده و نیاز به پایدارسازی ندارد.

تحلیل پایداری، ترانشه، تحلیل تعادل حدی، مخاطرات مهندسی، تحلیل عددی