شهریار هدایت - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، ایران
احسان عفراوی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، ایران
محمدعلی کاظم زاده رائف - عضو هیات علمی گروه مهندسی معماری موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، ایران
صبا میردریکوندی - مدرس مدعو گروه آموزشی مهندسی معماری موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان، ایران.

معماری اسلامی مانند دیگر انواع معماری، با معرفت شناسی و هستی شناسی در فرهنگ جامعه مرتبط است. برای درک معماری سنتی اسلامی، یا هر صورت دیگری از معماری سنتی، شناخت شیوه نگرش های سنتی به کلیت معماری و اجزایش ضروری اس. مهم ترین این اجزاء فضا است. دوره صفویه یکی از ادوار درخشان معماری در ایران است. یکی از حساس ترین مقاطع تاریخی از نظر رونق فرهنگ و تفکر اسلامی نیز این دوره بوده است. معماری مسجد جامع عباسی و مسجد چهار باغ اصفهان به عنوان نمونه های بارز معماری دوره صفویه به عنوان دو اثر معماری مورد واکاوی قرار گرفته است و یافته های پژوهش حاکی از این است که عالم مثال در ذهن معمار دوره صفوی براساس آیات و روایات است، میزان تاثیرپذیری معماری عصر صفویه از حکمت اشراق و متعالیه با عنایت به وجود نشانه های فلسفی مذکور در آن ها است، در مسجد جامع عباسی و مسجد چهارباغ اصفهان، حکمت اشراق به گونه ای نمایان، بازتاب یافته است. خلوص احجام به کار رفته، به کارگیری مصالح و تزیینات آجری و کاشی کاری در نما، استفاده از عناصر برمبنای مفاهیم معماری اندیشه گرای ایرانی اسلامی، بیانگر تاثیر حکمت اشراق و حکمت متعالیه در فضاهای این دو بنای شاخص می باشد . این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه های علمی تخصصی معماری شهرسازی و مطالعه وبسایت های علمی پژوهشی و مراکز اطلاع رسانی علوم و فن آوری بوده است.

حکمت اشراق، حکمت متعالیه، مسجد جامع عباسی اصفهان، مسجد چهارباغ اصفهان