مطالعه نقش و فرم نگاره خاتون در آثار نقاشی هنرمندان معاصر با تاکید بر رویکرد زیبایی شناسی اسلامی

خورشید از اسطوره ها و نقش مایه های ایرانی است که به دفعات و در طی قرون متمادی توسط نگارگران و نقاشانایرانی استفاده شده است و به تدریج با توجه به اهمیت زنان در دوره های مختلف، نام ها و القابی پیدا می کند که بهنظر می رسد به نگاره خاتون تغییر شکل پیدا کرده ا ست. مطالعه نقش و فرم نگاره خاتون بر ا ساس مبانی نظریزیبایی شناسی اسلامی در آثار نقاشی هنرمندان معاصر، پرسش اصلی این مقاله است. این مقاله با اتخاذ روشتحلیلی و توصیفی، ضمن مروری بر منشا اسطورهای نگاره خاتون و وجه تسمیه آن می کوشد تا جایگاه این نقشرا در آثار هنرمندان معاصر بخصوص نقاشان مکتب سقاخانه ای مطالعه کند و این نگاره را بر اساس زیبایی شناسیاسلامی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نتیجه این پژوهش نشان داد زنانی که در آثار نقاشی دوره قاجار و بعدهادر آثار نقاشی معاصر به خصوص مکتب سقاخانه ای به نمایش در آمده است به نگاره خورشید و در نهایت خاتونکنونی شباهت دارند و مترادف هم به لحاظ معنا و تصویر هستند. این نگاره شکل دوبعدی دارد و بعد سوم را القانمی کند و زبان و بیانی انتزاعی و تمثیلی دارد و در عین حال زن ایرانی با حجاب را به نمایش می گذارد در رنگآمیزی اثر هم غالب اوقات رنگ ها برگرفته از رنگ های عرفانی و نگارگری ایرانی استت که ریشته در دین مقدساسلام دارد. این نگاره به لحاظ تقارن و فرم دایره نیز می تواند تا حدودی زیبایی شناسی اسلامی را شامل شود.

Keywords:

خاتون , خورشید , سقاخانه ای , زیبایی شناسی , اسلامی , فرم