محمد اسکندری - دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه امام صادق علیه السلام

اصطلاح قواعد تفسیری که راهکارهای کلی است که در وضعیت های خاص در علم تفسیر مورد عمل قرار می گیرد و مفسر را از حالت تردید خارج می کند اصطلاحی نوظهور در میان علمای علوم قرآنی و تفسیری است. غایت این علم شناخت دقیق تر کتاب الله (عز و جل) است. در قران کریم و در محدوده سور حوامیم سبعه، با بررسی تفسیر المیزان علامه طباطبایی روشن گردید قواعدی چون: تناسب مجموعه سور، صنعت التفات، عدم اقتضای جواز وقوع در شرط، نسبت صفات عقلاء به غیر عقلاء، ترجیح حمل و غیر ترادف، اقتضای مغایرت بین معطوف و معطوف علیه، تعاقب ضمایر، خروج از عمومیت حکم، دلالت فعل بر حدوث و اسم بر ثبوت، کاربرد خاص علم المهمات، مجاز، امکان حمل لفظ بر معانی متعدد و مسئله اشتراک معانی در قرآن کریم، مهمترین و پرکاربرترین قواعد تفسیری است که علامه طباطبایی در تفسیر المیزان به آنها استناد کرده و در تبیین آیات قرآن کریم بهره گرفته است.

قواعد تفسیری، تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، سور حوامیم