نفیسه تنها - گروه بیولوژی دریا، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان،ایران، صندوق پستی: ۱۶۱۶
کتایون کریم زاده - گروه بیولوژی دریا، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان،ایران، صندوق پستی: ۱۶۱۶
عسگر زحمتکش کومله - گروه شیلات، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران

کیتوزان یکی ازمهم ­ترین پلیمرهای زیست فعال است که مشتق استیل زدایی شده کیتین می­ باشد. در مطالعه حاضر، کیتوزان با استیل زدایی کیتین  در طی زمان ­های مختلف از پوسته میگو رودخانه ­ای تهیه گردید. جهتمقایسهخواصآنتیاکسیدانی کیتوزان­ های به ­دست آمده (۶۰C، C۸۰ و ۱۰۰  C ) در زمان­ های ۶۰، ۸۰ و ۱۰۰ دقیقه، ازویژگی­ هایی شامل فعالیت آنتی اکسیدانی،قدرتمهاررادیکالآزاد  ۲و۲دی فینیل،۱-پیکریل –هیدرازیل ( DPPH) ، قدرت مهار رادیکال پراکسید هیدروژن، قدرت کاهندگی وکیلاته کنندگی کاتیونآهنسهظرفیتی استفادهگردید. توان کاهندگی کیتوزان (۱۰ میلی­ گرم برمیلی­ لیتر) بین ۰/۴۲-۰/۷۲به ­دست آمد. توانایی مهار کیتوزان ۶۰C نسبت به رادیکالDPPH، در غلظت ۱۰ میلی ­گرم بر میلی­ لیتر ۲۶/۲درصد بود، در حالی­ که توانایی حذف این رادیکال توسط کیتوزان­ های ۸۰C و ۱۰۰ C به­ ترتیب برابر با ۴۴/۳ و ۵۰/۴ درصد ثبت گردید. قابلیت مهار رادیکال­ های پراکسید هیدروژن، دردامنه ۵۸/۴ تا ۷۵/۶ درصد  برآوردگردید، درحالی ­که در۱ میلی­ گرم بر میلی ­لیتر، قابلیت­ های کیلاته کنندگی یون­ های آهن، ۶۴/۳ تا ۸۶/۸ درصد مشاهده شد. مقادیر غلظت موثر برایفعالیت آنتی اکسیدانی درتمام کیتوزان­ ها کم ­تر از ۱/۴ میلی­ گرم بر میلی ­لیتر به ­دست آمد. فعالیت آنتی اکسیدانی کیتوزان ­های تهیه شده در زمان ­های مختلف، با مدت زمان استیل زدایی آن­ ها  ارتباط داشت، به­ طوری­ که افزایش زمان داستیلاسیون منجر به افزایش معنی­ داری در فعالیت آنتی اکسیدانی کیتوزان شده است (۰/۰۵>p). کیتوزان­ های به­ دست آمده ازمیگو از فعالیت آنتی اکسیدانی قابل قبولی برخوردار بودند ومی­ توانند به­ عنوان منبع آنتی اکسیدانی در مکمل غذایی وصنایع دارویی به­ کار برده ­شوند.

کیتوزان, میگو رودخانه ای, فعالیت آنتی اکسیدانی, توان کاهنده گی