سید مجتبی حسینی - گروه ارزیابی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: ۱۴۵۱۵-۷۷۵
برهان ریاضی - گروه تنوع زیستی، دانشکده محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، صندوق پستی: ۱۴۵۱۵-۷۷۵
بهمن شمس اسفند آباد - گروه محیط زیست. دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک
مرتضی نادری - دانشگاه اراک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه محیط زیست، کد پستی ۸۳۴۹- ۸- ۳۸۱۵۶

تعیین وضعیت توزیع گونه­ها از اهمیت به­ سزایی در برنامه­های مدیریتحیات­وحش برخوردار است. ارزیابی زیستگاه و مدل­هایپیش­بینی کننده توزیع گونه­ها ابزاری مناسب جهت شناخت نیازهای حیات­وحش و تعیین وضعیت توزیع می ­باشند. استان گلستان به­ دلیل داشتن کوهستان­های بکر متعدد از جمله زیستگاه­های مهم برای کل و بز در کشور است که در معرض تخریب زیستگاه می ­باشد. پازن که به­ عنوان گونه­ای آسیب­پذیر در فهرست سرخ IUCN قرار دارد، زیستگاهش در این استان در معرض نابودی قرار دارد. هدف این مطالعه ارزیابی مطلوبیت زیستگاه پازن در کوهستان­های استان گلستان با استفاده از روش MaxEnt (حداکثر آنتروپی) می­باشد. بدین ­منظور، زیستگاه در استان تقسیم­بندی شد و طی چهار عملیات صحرائی درفصل پاییز و زمستان ۱۳۹۳، ۵۸ نقطه ثبت شد. سپس نقشه­های فاکتورهای تاثیرگذار بر پراکنش پازن (متغیر مستقل)در منطقه شامل شیب، سینوس وکسینوس جهت، ارتفاع، فاصله از جاده­ ها، فاصله از آبراهه، فاصله از چشمه، فاصله از مناطق توسعه یافته و تراکم پوشش گیاهی تهیه شده و به­ همراه لایه­ نقاط حضور  به ­وسیله نرم ­افزار مکسنت تجزیه و تحلیل شدند.نتایج تحلیل مکسنت و فراکافت جک­نایف سه عامل شیب، ارتفاع و پوششگیاهی را به ­عنوان مهم ­ترین فاکتورها و جهت را کم اهمیت­ترین فاکتور در مطلوبیت زیستگاه برای پازن معرفی می­کند. میانگین AUC  و نمودار Omission کارایی مدل را بالا ارزیابی کردند. نقشه مطلوبیت زیستگاه نشان می دهد زیستگاه مطلوب کل و بز در ارتفاعات ۱۷۰۰ تا ۳۰۰۰ متر و شیب­ های بالاتر از ۵۰ درصد می ­باشد. پیش­بینیمکسنت نشان می­ دهد کهحدود ۰/۰۰۶ مساحت استان زیستگاه مطلوب پازن است و هم­ چنین ۵۰ درصد زیستگاه­ های مطلوب پازن تحت حفاظت می­ باشند.

پازن, استان گلستان, مدل سازی مطلوبیت زیستگاه, روش حداکثر آنتروپی