شناسایی بلوک ها و کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی (Ursus thibetanus gedrosianus) در استان هرمزگان

خرس سیاه ایرانی (Ursus thibetanus gedrosianus) زیرگونه به ­شدت در آستانه انقراض در جنوب­ شرق کشور است که به ­واسطه تخریب و تکه ­تکه شدن زیستگاه و کاهش اندازه جمعیت در تهدید قرار دارد. این مطالعه با هدف شناسایی و ارزیابی بلوک­ های زیستگاهی و مدل­ سازی لکه ­ها و کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی در استان هرمزگان انجام شد. ارزیابی بلوک­ های زیستگاهی توسط پیمایش میدانی، مدل­ سازی مطلوبیت زیستگاه توسط نرم ­افزار MaxEnt و مدل­ سازی لکه ­های زیستگاهی و کریدورهای زیستگاهی توسط نرم ­افزار CorridorDesigner انجام گرفت. تعداد ۹ بلوک زیستگاهی برای خرس سیاه ایرانی در استان هرمزگان شناسایی شد. بزرگ­ ترین لکه جمعیتی با مساحتی در حدود ۱۰۴۱ کیلومتر مربع در مهم­ ترین بلوک زیستگاهی یعنی منطقه بشاگرد واقع است. بلوک­ های زیستگاهی بشاگرد و رودان توسط مهم ­ترین کریدور که بیش ­ترین طول را نیز با حدود ۷۰ کیلومتر دارا بود، به­ هم متصل می­ شوند. هر چند که تراکم جاده­ های داخل کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی در استان هرمزگان پایین بود (۲۷/۷۳ متر بر کیلومترمربع)، اما بسیاری از کریدورهای زیستگاهی توسط جاده­ های اصلی به­ صورت عرضی قطع می­ شوند و جاده­ ها امنیت افراد خرس سیاه در حال حرکت در کریدورهای زیستگاهی را به ­خطر می­ اندازند. لکه­ های زیستگاهی به ­عنوان پناه و استراحتگاه در داخل کریدورهای زیستگاهی در حدود ۱۳ درصد مساحت کریدورهای زیستگاهی خرس سیاه ایرانی را در برمی ­گیرند.حفاظت از بلوک­ های زیستگاهی خرس سیاه ایرانی به­ همراه کریدورهای زیستگاهی از مواردی است که باید برای حفاظت این زیرگونه در معرض انقراض، مورد توجه سازمان حفاظت محیط ­زیست قرار گیرد.

Keywords:

خرس سیاه ایرانی , بلوک زیستگاهی , کریدور زیستگاهی , لکه زیستگاهی , استان هرمزگان