محسن مهری - کارشناس ارشد مهندسی عمران - راه و ترابری
هاشم مهرآذین - استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران

امروزه مسائل ومسکلات مرتبط با امر جابجایی در کلان شهرها، به شکل ازدحام ترافیک، اتلاف وقت، آلوگی هوا و سایر مزاحمت های زیست محیطی خود نمایی می کنند. با توجه به مشکلاتی که در اثر افزایش تعداد وسایل نقلیه به وجود آمده اند، سیاست تقویت استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی از تدابیر ارزنده به شمار می رود. سهم قابل ملاحظه اتوبوسرانی از انجام سفرهای درون شهری در شهرهای بزرگ کشور و همچنین عملکرد مناسب خطوط ویژه و اهمیت آنها در کل سیستم اتوبوسرانی، توجه به طراحی صحیح و علمی این مسیرها به منظور افزایش کارآیی سیستم و بهبود سطح خدمات آن از جایگاه خاصی برخوردار است. و این موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته خواهد شد. در این مقاله ضمن بررسی مقدماتی در خصوص انواع و ویژگی های خطوط ویژه اتوبوسرانی به تدوین ضوابط طراحی و چگونگی احداث آنها پرداخته میشود. همچمین یکی از انواع مسیرهای ویژه انحصاری اتوبسرانی موفق در جهان مورد مطالعه قرار می گیرد. سپس روشی برای ارزیابی عملکرد و امکانسنجی احداث خطوط ویژه اتوبوس در یاران پیشنهاد خواهد شد. در نهایت یکی از خطوط ویژه شهر تهران و بررسی تغییر وضعیت آن به عنوان مطالعه موردی صورت می پذیرد.

خط ویژه اتوبوس ، ظرفیت ، سطح سرویس ، ارزیابی عملکرد