محمدتقی سلاخ قاسمی - گروه شیلات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، صندوق پستی: ۱۶۱۶
حسین خارا - گروه شیلات، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، صندوق پستی: ۱۶۱۶
جلیل جلیل پور - بخش بهداشت و بیماری ها، موسسه تحقیقات بین المللی تاسماهیان دریای خزر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، صندوق پستی: ۳۴۶۴-۴۱۶۳۵

      هدف این تحقیق،تعیین اثر حمام درمانی­ های مختلف سولفات مس و پرمنگنات پتاسیم روی فلور باکتریایی و قارچی پوست و آبشش و بافت آبشش تاس­ ماهی استرلیاد بود. این پژوهش در سال ۱۳۹۳ در مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری شهید دکتر بهشتی رشت اجراء شد. برای این منظور ۱۰۵ عدد بچه تاس ­ماهی استرلیاد با وزن میانگین ۲/۸۵±۴۱/۸۳ گرم و طول میانگین ۰/۴۸±۲۳/۶۷ سانتی­ متر مورد آزمایش قرار گرفتند. جهت اجراء وان با حجم ۴۰ لیتر آب استفاده شد. تیمارها شامل سولفات مسبا دوزهای۲ میلی­ گرم در لیتر (حمام ­دهی بلندمدت،۱۲ ساعت)، ۵میلی­ گرم در لیتر (حمام­ دهی کوتاه مدت،۱۰-۵ دقیقه)، ۱۰ میلی ­گرم در لیتر (حمام ­دهی غوطه­ وری، ۴۵-۳۰ ثانیه) و پرمنگنات پتاسیم با دوزهای ۱ میلی­ گرم در لیتر(حمام ­دهی بلندمدت، ۱۲ ساعت)، ۲ میلی­ گرم در لیتر  (حمام ­دهی کوتاه مدت، ۱۰-۵ دقیقه)، ۳ میلی­ گرم در لیتر (حم ام­دهی غوطه ­وری، ۴۵-۳۰ ثانیه) و یک گروه شاهد «بدون ماده ضدعفونی» بودند. در هر سه نوع حمام درمانی، نمونه ­برداری از ماهیان برای بررسی­ های باکتریایی-قارچیو بافت شناسی آبشش در انتهای دوره انجام گرفت. نتایج بررسی­ های باکتریایی و قارچی نشان داد که از نظر آماری اختلاف معنی ­داری بین تیمارها با گروه شاهد وجود دارد. پرمنگنات پتاسیم با دوزهای ۲ و ۳ میلی­ گرم در لیتر و سولفات مس با دوزهای ۵ و ۱۰ میلی ­گرم در لیتر سبب کاهش فلور باکتریایی پوست در بچه تاس ­ماهیان استرلیاد شدند. نتایج بافت ­شناسی آبشش عوارضی چون پرخونی، خونریزی، نکروز سلولی، چسبندگی رشته­ های ثانویه، عریض و تحلیل رفتن لاملای اولیه، هیپرپلازی، جداشدن لایه اپی ­تلیوم رشته­ های ثانویه، داسی شکل و چماقی شدن رشته های ثانویه نشان دادند. شدت عارضه در تیمار پرمنگنات پتاسیم ۳ میلی­ گرم در لیتر و سولفات مس۱۰ میلی­ گرم در لیتر بیش ­تر از سایر تیمارها بود. با توجه به نتایج به ­دست آمده در ماهی استرلیاد روش ضدعفونی کوتاه مدت (۱۰ دقیقه) برای هر دو ماده توصیه می­ شود.

تاس ماهی استرلیاد, سولفات مس, پرمنگنات پتاسیم, فلور باکتریایی- قارچی, هیستوپاتولوژی