علی جعفری - استادیار گروه علوم ارتباطات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
داود غفوری - دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، واحد اردبیل، دانشگاه آزاد اسلامی، اردبیل، ایران
علی گرانمایه پور - استادیار گروه علوم ارتباطات، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش تکنولوژی ­های نوین ارتباطی بر گسترش ابعاد چهارگانه توسعه ملی «اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی» انجام شده است. بدین منظور، با رجوع به نظرات مجید تهرانیان، رویکرد اجتماع­ محور و توسعه و همچنین تحقیقات پیشین، سعی کردیم زمینه را برای پرداخت روش مند مهیا سازیم. جامعه آماری تحقیق حاضر را تمامی استادان، فارغ التحصیلان و دانشجویان رشته های علوم ارتباطات، علوم اجتماعی و علوم سیاسی سه استان خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان ۳۸۰ نفر برآورد گردید و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش­نامه محقق­ساخته استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که تکنولوژی های نوین «اینترنت، ماهواره، شبکه ­های اجتماعی» بر ابعاد توسعه تاثیرگذار است و ماهواره، بیشترین و اینترنت، کمترین تاثیر را بر ابعاد توسعه ملی داشته است. همچنین، نتایج آزمون فرضیات نشان داد که بین استفاده از تکنولوژی های نوین با ابعاد سیاسی و اقتصادی توسعه ملی رابطه مستقیم وجود دارد؛ در حالی که بین استفاده از این تکنولوژی ­ها با توسعه اجتماعی و فرهنگی رابطه معناداری مشاهده نشد. میزان ضریب تعیین به دست آمده نیز ۲۶ درصد است، به این معنی که متغیرهای مستقل این تحقیق روی هم رفته ۲۶ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­کنند. بر این اساس، تکنولوژی های نوین ارتباطی وسیله ای برای اشاعه و گسترش ابعاد توسعه تلقی می شوند و با پیدایش تکنولوژی­ های نوین ارتباطی در عصر مدرن، ابعاد توسعه گسترده شده است.

تکنولوژی های نوین ارتباطی, توسعه, ابعاد توسعه ملی, رویکرد اجتماع محور