مهسا صادقی - دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

امروزه تبلیغات نقش بسیار مهمی در زندگی انسان و بسیاری از جنبه های فعالیت جوامع انسانی ایفا می کند و به همین دلیل متونی تبلیغاتی نیز به همان میزان حائز اهمیت هستند. از دیدگاه زبان شناسی نقش گرا و به ویژه نظریه انسجام هلیدی و حسن (۱۹۷۶)، یکی از مهمترین ملاک های معنامندی و اثرگذاری متون وجود انسجام در آنهاست که این انسجام می تواند به سه دسته تقسیم شود: دستوری، واژگانی، پیوندی. انتظار می رود که متون تبلیغاتی که با هدف ترغیب مخاطبان و تاثیرگذاری بر آنها نگاشته می شوند نیز از انسجام قوی برخوردار باشند. از میان انواع گوناگون تبلیغات، تبلیغات فرآورده های غذایی از رونق و اهمیتی چشمگیر برخوردار است. با توجه به اهمیت متون منسجم و تاثیرگذار تبلیغاتی و نیز نقش کلیدی ابزارهای انسجامی در این متون، در پژوهش حاضر ابزارهای انسجام دستوری در گزیده ای از متون تبلیغاتی فارسی و انگلیسی (از هر کدام ۵۰ نمونه متن) بررسی شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که هم در متون تبلیغاتی فارسی و هم انگلیسی تقریبا همه انسجام دستوری حاصل دو عامل ارجاع و حذف است و درحالی که در متون فارسی نقش این دو تقریبا یکسان است، در متون انگلیسی نقش ارجاع بسیار برجسته تر از حذف است.

تبلیغات, متن تبلیغاتی, انسجام, انسجام دستوری