مهدی یزدانی - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی
مینا صادقی - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده ی علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی
هادی رمضانی - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده ی علوم اقتصادی و سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

  نقش فاصله و مسافت بین شرکای تجاری در قالب مفهومی به نام اثرات مرزی، چالش های فراوانی را در ادبیات الگوی جاذبه بین اقتصاددانان تجارت بین الملل ایجاد کرده و نظریه پردازی های مختلفی در خصوص اندازه گیری و الگوسازی این متغیر مهم در سال‎های اخیر ارائه شده است. همچنین لزوم تخمین غیرخطی الگوی جاذبه طی دهه ی اخیر تقریبا به طور کامل مورد توافق است. این دو مقوله، ضرورت این مطالعه در تخمین اثرات مرزی به روش حداکثر درستنمایی پوآسون نما مورد توجه  قرار گرفته است. این مطالعه سعی دارد اثرات مرزی در مورد تجارت دوجانبه بین ایران و شرکای برتر تجاری آن را طی سال‎های ۲۰۱۴-۱۹۸۸ از روش های غیرخطی الگوی جاذبه مورد ارزیابی قرار دهد. نتایج نشان می دهد متغیر فاصله به عنوان نماینده ی اثرات مرزی در بررسی الگوی تجاری اقتصاد ایران و شرکای برتر تجاری دارای ضرایب ۲۸/۰ تا ۹۴/۰ به ترتیب در الگوهای حداقل مربعات تعمیم یافته و حداکثر درستنمایی پوآسون نما می باشد که نسبت به سایر متغیرها بسیار بزرگ و پر اهمیت جلوه می کند. همچنین محصور نبودن کشورها در خشکی می تواند بر روابط تجاری اثرگذار باشد و آن را افزایش دهد. بر این اساس باید به نقش فاصله در کاهش روابط تجاری و استفاده از حمل و نقل دریایی برای خنثی کردن آن، اهمیت بیش تری داد.  

تجارت دوجانبه, الگوی جاذبه غیرخطی, اثرات مرزی, حداکثر درستنمایی پوآسون – پسوئدو