سید محمد هادی سبحانیان - دکتری اقتصاد دانشگاه تهران
جعفر عبادی - استاد اقتصاد دانشگاه تهران
محسن مهرارا - استاد اقتصاد دانشگاه تهران

با وجود موفقیتهای نسبی نظام سلامت ایران و ارتقای بسیاری از شاخصهای بهداشتی طی دو دهه گذشته، نظام سلامت ایران کماکان با مشکلات جدی مواجه است. یکی از مشکلات مهم بیعدالتی در دسترسی به خدمات سلامت است. مطالعات نظری و شواهد عملی گویای آن است که اجرای نظام ارجاع و طرح پزشک خانواده یکی از راهکارهای اصلی برطرف ساختن بیعدالتیها در حوزه سلامت و استفاده مناسب از منابع کمیاب در این حوزه است. برای اجرای موفقیت آمیز طرح پزشک خانواده، ضرورت دارد علاوه بر رفع برخی مشکلات شناخته شده و ایجاد بسترهای لازم، با استفاده از روشهای علمی، مولفه های اثرگذار در تصمیم مشارکت کنندگان در این طرح شناسایی شود و سیاست گذار حوزه سلامت، به منظور افزایش احتمال توفیق اجرایی شدن آن، بسته سیاستیای تدوین کند که با حداکثر انطباق با ترجیحات جامعه هدف تهیه شده باشد. در همین زمینه، مطالعه حاضر به منظور شناسایی ترجیحات شهروندان تهرانی، به عنوان یکی از مشارکتکنندگان در طرح، انجام گرفته است. نتایج نشان دهنده آن است که مولفههای ویزیت، رفتار پزشک، نحوه وقتگذاری پزشک در معاینات، و دسترسی تلفنی آثار معنیداری در متمایل شهروندان برای ورود به طرح پزشک خانواده دارد؛ به طوری که افزایش ویزیت موجب کاهش تمایل افراد برای ورود به این طرح می شود. به علاوه، رفتار توام با احترام پزشک، وقتگذاری مناسب و نیز امکان دسترسی تلفنی به افزایش مطلوبیت شهروندان منجر می شود و احتمال مشارکت آن ها و ورودشان به طرح را افزایش میدهد. تمایل شهروندان به پرداخت برای هر یک از مولفههای رفتار پزشک، نحوه وقتگذاری و دسترسی تلفنی به ترتیب ۵۷۹/۹، ۹۴۷/۹ و ۷۵۰/۳ تومان برآورد شده است.

آزمایش انتخاب گسسته, ترجیحات, طرح پزشک خانواده