هادی دادخواه - دانسجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه یزد
رسول بخشی دستجردی - دانشیار دانشکده اقتصاد مدیریت حسابداری، دانشگاه اصفهان
علی مروتی شریف آبادی - استادیار مدیریت صنعتی، دانشگاه یزد

نظام مالیاتی موجود در ایران نتوانسته است از دیگر کارکردهای مالیات به­ شکل ابزار تنظیم کننده بازار بهره برداری کند. زمین یکی از عوامل تولید است که می­تواند از سوی دولت ها با هدف کنترل سوداگری، تخصیص بهینه منابع و کسب درآمد موضوع اخذ مالیات واقع شود. در مطالعه حاضر، با استفاده از رویکرد پویایی سیستم[۱] موضوع تاثیرات وضع مالیات بر زمین در اقتصاد ایران در یک دوره بلندمدت به­ عنوان سیاستی مبتنی بر نظریه اقتصادی مدل­سازی و در قالب سه سناریو بررسی شده است. پویایی سیستم یک روش شبیه سازی شبه تجربی است که در درک سیستم­ها توانمندی خاصی دارد. این روش بر پایه ساختار مدار کنترلی بنا شده است و امکان مطالعه ساختار و رفتار سیستم های پیچیده اقتصادی، اجتماعی را فراهم می کند. نتایج حاصل از اجرای سناریوی وضع ۱ درصد مالیات بر ارزش زمین نشان­دهنده حذف کامل تقاضای سودگرانه زمین، پایداری نسبی قیمت زمین پس از پنج سال و افزایش دو برابری بهره­وری زمین پس از یک سال به ­همراه رشد سه برابری زمین­های ساختمانی در پایان دوره مطالعه است. نتایج همچنین تایید می­کنند که با افزایش درصد رشد جمعیت میزان کارایی و    ساخت­وساز ناشی از وضع مالیات بر ارزش زمین ارتقا می­یابد. مدل تحقیق با استفاده از نرم­افزار ونسیم[۲] برازش شده است. طبقه­بندی JEL: C۵۱، H۷۱، P۱۶ [۱]. System Dynamic [۲]. Vensim PLE ۶

اقتصاد ایران, پویایی سیستم, رانت, مالیات بر ارزش زمین