علی ستاری - استادیار دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
مریم بناهان - استادیار دانشگاه الزهرا، تهران، ایران
مریم السادات طباطبایی - دانشجوی کارشناسی ارشد تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، تهران، ایران،

هدف پژوهش حاضر، تبیین فلسفه تربیتی قیام عاشورا است. این پژوهش از نوع کیفی بوده و روش به کار رفته در آن؛ توصیفی -تحلیلی میباشد. از توصیف به منظور بیان وقایع، اقوال و معرفی اشخاص و مکانها در قیام عاشورا با استفاده از منابع تاریخ اسلام استفاده به عمل آمد و از تحلیل به منظور شناسایی و تبیین اهداف، مبانی انسان شناختی و ارزششناختی و اصول و روشهای تربیتی متناظر با مبانی یادشده استفاده شد. نتایج نشان میدهد که قیام عاشورا به مثابه یک نظام تربیتی دارای اهداف، مبانی، اصول و روشهای تربیتی است و در نوع خود حاوی مبانی فلسفی در ابعاد انسانشناسی و ارزششناسی است. مبانی تربیتی قیام عاشورا در بعد انسان شناختی عبارت اند از: فطرت، اختیار،آزادی، کرامت، عزت، گرایش به حق و تفاوتهای فردی، همچنین مبانی تربیت در بعد ارزششناختی عبارت اند از: حفظ حجاب، احترام به حقوق دیگران هر یک از مبانی یاد شده اصول و روشهای تربیتی متناظر با خود را به همراه دارند. اصول تربیتی متناظر با مبانی انسان شناختی عبارتند از: اصول تربیتی متناظر با مبانی ارزش شناختی عبارتند از با توجه مبانی و اصول انسان شناختی و ارزش شناختی، روش های تربیتی ملاطفت و مهرورزی، محبت، تعجب، موعظه، عادت دادن از کودکی و انتقال، معرفی الگو، قابل شناسایی است. در تحلیل آنچه که از اهداف، مبانی و اصول تربیتی قیام عاشورا می توان حاصل نمود این است که قیام عاشورا در کنار تاثیرات اجتماعی، سیاسی، تاریخی دارای فلسفه تربیتی بالخصوصی میباشد.

فلسفه تربیت، قیام عاشورا، انسان شناختی، ارزش شناختی