رستم صابری فر - دانشیار دانشگاه پیام نور
محمد علی توت زاری - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور

صنعت گردشگری به عنوان یک فعالیت سالم و درآمدزا، تاثیر غیرقابل انکاری بر رفاه اجتماعی و اقتصادی هر منطقه بر جای می گذارد. این شرایط در مناطقی که قابلیت مناسبی در ارتباط با گردشگری دارند، بسیار چشم گیر و مورد توجه است. استان همدان که در بین ایرانیان به پایتخت تاریخی ایران معروف است، یکی از این مناطق است که به­دلیل اشتغال قریب به ۲۲ هزار نفر در بخش گردشگری، جایگاه ویژه ای را در سطح کشور به خود اختصاص داده است. به همین دلیل، مسئولان استانی و کشوری سعی دارند تا این موقعیت را هرچه بیشتر وسعت بخشیده و قابلیت های بالقوه موجود را به عمل درآورند. یکی از بخش های مورد تاکید در همین راستا، توجه به مدیریت تقاضا در صنعت گردشگری است که به­دلیل ساختارفوق العادهپیچیده، محققان کمتری به آن ورود پیدا کرده اند. به همین منظور، پژوهشحاضر سعی داشته است تا تقاضایگردشگریشهر همدانرا برآورد کرده وکشش هایدرآمدیتقاضای گردشگریرا محاسبه کند. این بررسی به شیوه توصیفی و تحلیلی به­انجام رسیده و داده های مورد نیاز از نمونه ای به حجم ۱۰۰ نفر از گردشگران به دست آمده است. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شده و رگرسیون های برآورد تقاضابامدنظرقراردادن محل اسکان، جرائم راهنمایی و­رانندگی، عوارض، هزینه سوخت و اماکن دیدنی و نیز کشش های درآمدی تقاضا، تعیین شده اند. نتایج نشان داد که کشش درآمدی برای شهر همدان برای محل اسکان، جرائم راهنمایی­ورانندگی، عوارض، هزینه سوخت و اماکن دیدنی به ترتیب ۳۹/۱، ۱۳/۱، ۱۱/۱، ۶۱/۰ و ۲۶/۰ بوده و متوسط این میزان برای این مقصد گردشگری ۶۹/۰ است. علاوه­بر آن، کشش قیمتی برای شهر همدان نیز ۱۹/۰- است.

تحلیل رگرسیونی, شهر همدان, گردشگری, مدیریت تقاضا