علی طریقی - کارشناسارشد حسابداری
وحدت آقاجانی - عضو هیئت علمیدانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل

در دو دهه اخیر تلاشهای فراوانی به منظور بکارگیری حسابداری تعهدی و بودجه ریزی عملیاتی در سامانه های گزارشگری بخش عمومی برخی از کشورها از جمله آمریکا، کانادا، استرالیا ، نیوزلند و ... انجام شده است. در کشور ما نیز در سالهای اخیر حرکتهایی به سمت استفاده از سامانه های حسابداری تعهدی و بودجه ریزی عملیاتی در دستگاههای اجرایی انجام پذیرفته است. نظام گزارشگری مالی دولتی زمانی می تواند به هدف خود نایل شود که شاخه های اصلی آن یعنی ((حسابداری و بودجه ریزی دولتی)) و(( حسابرسی دولتی)) با همدیگر در تعامل بوده و هماهنگ باشند. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی سامانه های حسابداری تعهدی و بودجه ریزی عملیاتی به عنوان بستری برای پیاده سازی حسابرسی عملکرد ( عملیاتی ) در بخش عمومی می باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد: اجرا و پیاده سازی حسابداری تعهدی می تواند بهای تمام شده خدمات و فعالیتها را شفافتر بیان نموده و به اجرای بودجه ریزی عملیاتی، که هدف قانونگذار در برخی از مواد قانون برنامه چهارم توسعه است، منجر شود. همچنین اطلاعات ناشی از سامانه های گزارشگری تعهدی می تواند مدیران را در تصمیم گیریهای بهینه خود یاری رسانده و ابزار قابلیت پاسخگویی مدیران را فراهم نماید.در ضمن با توجه به اینکه در مبنای تعهدی ، معیار اندازه گیری مبتنی بر جریان منابع اقتصادی است که با هدف حصول اطمینان از میزان کارایی، اثربخشی و صرفه های ناشی از مصرف منابع اقتصادی، تعیین بهای تمام شده کالا و خدمات و تحقق وارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی عملیاتی، در سامانه های حسابداری و گزارشگری مالی، مورد استفاده قرار می گیرد، بنابراین مبنای تعهدی می تواند اساس و شالوده اطلاعات مورد نیاز برای اجرای حسابرسی عملیاتی را فراهم آورد.

مسئولیت پاسخگویی ، حسابرسی عملکرد ، بهای تمام شده خدمات و فعالیتها ، بودجه ریزی عملیاتی،سامانه های حسابداری تعهدی کامل، تصمیم گیری بهینه مدیران