بررسی تحلیلی – تطبیقی نمادهای هویت بخش شهری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)

Publish Year: 1392
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 175

This Paper With 22 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GESI-2-8_008

تاریخ نمایه سازی: 18 آبان 1400

Abstract:

شهر مفهومی مدنی دارد و ساخت مدنیت و الگوهای توسعه شهری نیازمند رجوع به منابع دینی، نظریه پردازی، الهام از گذشته و داشتن پیشینه ی تاریخی و متناسب سازی آن با نیازهای پیچیده و گوناگون انسان معاصر است.هویت در شهر به واسطه ی ایجاد و تداعی «خاطرات عمومی» در شهروندان، تعلق خاطر و وابستگی را نزد آنان فراهم می نماید و شهرنشینان را به سوی شهروند شدن، که گستره ای فعال تر از ساکن شدن صرف دارد، هدایت می کند. در این میان نمادهای شهری در میان نسل ها انتقال داده می شود و در حافظه جمعی افراد ابدی می شوند. بنابرین شهر نیز دارای حافظه است. اگر شهری فاقد حافظه تاریخی باشد نمی توان گفت که آن شهر باهویت است. حافظه تاریخی شهر یعنی اینکه شهر، دارای خاطره است و معانی را به مکان ها حوالت می دهد و با شکل تعاملی، از این مکان ها اخذ معنا می کند. شهر به این ترتیب خاطره مند می شود و شهر بی خاطره به شهری بی هویت بدل می شود. شهرها و فضاهای شهری گذشته از استقلال، شخصیت و هویت ویژه ای برخوردار بوده اند. مفاهیمی که نهایتا منجر به تعریف مفاهیم بزرگ تری چون تعلق خاطر و حس شهروندی گشته اند. در حالی که آنچه از اغلب شهرهای کنونی در ذهن عموم شکل می گیرد چیزی جز مجموعه ای از آسمان خراشها، خیابان ها، ادارات و پارکها و ... نیست که هویت و معنای خاصی را در ذهن تداعی نمی کند. شهر اصفهان بواسطه قدمت دیرینه خود و اهمیت تاریخی آن در دوره های مختلف همواره از هویت بالایی بر خوردار بوده است. این شهر دارای نشانه های فراوانی است که موجب تمایز این شهر از سایر شهرها می گردد و در جای جای دنیا، این شهر را به نشانه های ارزشمندش می شناسند. از طرف دیگر هنر که نماد هویت ایرانی در طول تاریخ بوده است بوفور در شهر اصفهان یافت می شود. روش تحقیق در مطالعه حاضر توصیفی–تحلیلی و مبتنی بر داده های پیمایشی است. تکنیک جمع آوری اطلاعات، استفاده از پرسشنامه و در صورت لزوم مصاحبه بوده است. جامعه آماری، ۳۸۴ نفراز شهروندان شهر اصفهان هستند. حجم نمونه پژوهش بر پایه فرمول کوکران با سطح اطمینان ۹۵ درصد و درجه دقت ۵ درصد محاسبه گردید. شیوه انتخاب نمونه ها ترکیبی از روش خوش های و سهمیه ای است. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری نظیر توزیع فراوانی، آزمونT، محاسبه میانگین هویت و ضریب همبستگی پیرسون مورد بررسی قرار گرفته اند. در این راستا متغیرهای مهمی همچون مهمترین اثر تاریخی شهر، مهمترین نشان دفاع مقدس، میزان انطباق فضاهای شهری با آیات قرآن و فرمایشات پیامبر اکرم (ص) همچون "دنیا مزرعه آخرت است"، نشان یادآوری خاطرات انقلاب اسلامی، نقش آفرینی فضاهای شهری در ماه محرم، ماه رمضان و در ایام حج به عنوان یک شهر اسلامی، نماد معماری گذشته اصفهان و ... از دیدگاه شهروندان به صورت تطبیقی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که میزان رضایت شهروندان از متغیرهای مورد مطالعه در زمینه نمادهای فرهنگی اسلامی- ایرانی و هویت بخشی آن ها در سطح نسبتا بالایی قرار دارد و نمادهای شهر جنبه اسلامی – ایرانی خود را حفظ نموده اند که این امر نکته ای مثبت در نمادهای فرهنگی شهر می باشد و همچنین مهم ترین عامل هویت بخش تمدن اسلامی- ایرانی شهر اصفهان، آثار تاریخی همچون میدان امام، سی و سه پل، سبزه میدان، چهارباغ و.. می باشد.

Authors

رضا مختاری ملک آبادی

دانشگاه پیام نور، تهران