رحمان خوش اخلاق
مرتضی حسن شاهی

امروزه آلودگی هوا یکی از مسایل عمده شهرهای بزرگ جهان، از جمله شهر مورد مطالعه این مقاله (شیراز)، می باشد. در اقتصاد، روش های دقیق و پیشرفته ای برای ارزشیابی کالای خصوصی وجود دارد، اما برای اندازه گیری ارزش کالای عمومی، از جمله کیفیت محیط زیست، روش های اندازه گیری در حال تحول و اصلاح می باشد. در این مقاله، پس از مروری اجمالی بر روش های اندازه گیری ارزش کالای زیست محیطی، روش ارزشیابی مشروط " (CVM) مورد انتخاب واقع شده و از طریق شاخص "تمایل نهایی به پرداخت " (MWTP)، میزان خسارات آلودگی هوا که همان معکوس کیفیت هوا از دیدگاه محیط زیست است، اندازه گیری شده است. برای انجام این تحقیق، ۷۵۰ خانوار به طور تصادفی، (خوشه ای و سیستماتیک) انتخاب گردیده و با ارائه یک پرسشنامه و پوستری حاوی ۴ وضعیت متفاوت کیفیت هوای شیراز به آنها، ارزش MWTP برای ساکنین برآورده شده است. نتایج نشان می دهد که به طور متوسط، هر شهروند شیرازی حاضر است برای جلوگیری از بدتر شدن کیفیت کنونی هوا سالانه مبلغ ۲۹۲۷ ریال از مالیات هایش هزینه گردد، در حالی که در وضعیت فعلی، مبلغ سرانه مصرف شده جهت این هدف ۹۰۰ ریال است که تنها ۳۰ درصد از مبلغ مورد تمایل واقعی شهروندان است.

ارزشیابی کالای زیست محیطی, آلودگی هوا, تمایل نهایی به پرداخت, خسارت آلودگی هوا, روش ارزشیابی مشروط