اسدا... فرزین وش - دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران
محمد غفاری فرد - دانشجوی دکتری دانشگاه امام صادق (ع) و کارشناس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور

در ادبیات اقتصادی، تئوری‎های تمرکززدایی در راستای افزایش بهره وری و کارائی دولت‎‎ها و گسترش تعادل و توازن منطقه ای مورد توجه قرار گرفته است و آن‎را به‎عنوان یکی از ابزارهای اساسی گذار به اقتصاد مبتنی بر بازار در کشورهای در حال توسعه معرفی می کنند. به همین منظور تمرکززدایی اداری، مالی و اقتصادی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به‎خصوص پس از پایان جنگ تحمیلی به‎عنوان سیاست راهبردی توسعه استان های کشور مد نظر قرار گرفت و با ایجاد کمیته برنامه ریزی و سپس شورای برنامه ریزی و توسعه استان ها گام های اساسی در جهت گسترش تمرکززدایی در ایران برداشته شد. اما آنچه مد نظر برنامه ریزان اقتصادی است بررسی چگونگی تاثیر تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی است که در این مقاله با توجه به تاثیر تمرکززدایی مالی بر نرخ تورم با استفاده از مدل تعمیم یافته سولو اثر مستقیم و غیرمستقیم تمرکززدایی مالی بر رشد اقتصادی مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از مدل‎های خود توضیح با وقفه ‎های گسترده (ARDL) مشخص شد که تمرکززدایی مالی (نسبت بودجه استان‎ها به بودجه عمومی کشور) در بلندمدت و کوتاه‎مدت به‎طور مستقیم نرخ رشد اقتصادی را افزایش می دهد به‎طوری‎که یک درصد افزایش در تمرکززدایی مالی نرخ رشد اقتصادی ۰۵/۰ درصد افزایش پیدا می کند . همچنین تمرکززدایی مالی از طریق تاثیر مثبت بر ثبات کلان اقتصادی به‎طور غیرمستقیم رشد اقتصادی را تحت تاثیر قرار می دهد. طبقه‎بندی JEL: O۴۰,O۲۰.H۷۷.E۶۲

تمرکززدایی مالی, ثبات کلان اقتصادی, رشد اقتصادی, مدل خود توضیح با وقفه ‎های گسترده