مقاله علمی – پژوهشی: بررسی فعالیت ضد باکتریایی عصاره های قلم دریایی Virgularia juncea از خلیج فارس

گرچه خلیج فارس دارای شرایط محیطی منحصر به فردی است، اما تاکنون مطالعه قابل توجهی در جهت شناسایی ترکیبات طبیعی دریایی و خواص بیولوژیک آبزیان آن انجام نشده است. هدف از این پژوهش، بررسی خواص ضد­باکتریایی عصاره­های هگزانی، اتیل­استاتی و متانولی قلم دریایی Virgularia juncea جمع­آوری شده از بندر­عباس، ساحل خور سورا روی سویه­های باکتری­های (Escherichia coli ATCC)، (Bacillus subtilis spizizenii ATCC) و (Staphylococcus aureus ATCC) می­باشد. طرح­ریزی مراحل این مطالعه بر اساس آزمایشات زیست-سنجی بود که پارامترهای MIC و MBC برای عصاره­ها و فراکسیون­ها مورد آنالیز قرار گرفت. عصاره اتیل­استاتی V. juncea فعالیت مهار رشد قابل ملاحظه­ای با غلظت ۵/۷ میکرو­گرم بر میلی­لیتر روی سویه باکتری S. aureus نشان داد و در ادامه با استفاده از روش­های کروماتوگرافی مورد جداسازی قرار گرفت. برش­ فعال (F۶d) جداسازی شده از عصاره اتیل­استاتی که در کمترین غلظت نسبت­ به دیگر برش­ها، ماهیت کشندگی بر روی سویه باکتری S. aureus داشت، با استفاده از روش HPLC خالص­سازی شد. ترکیب کلست-۵-ان-۳-بتا-اول از برش فعال (F۶d) خالص­سازی شد، که فعالیت کشندگی در غلظت ۱۰ میکرو­گرم بر میلی­لیتر علیه سویه باکتری S. aureus نشان داده بود. در نهایت این ترکیب با بررسی الگوی طیف جرمی در دستگاه GC-MS مورد شناسایی قرار گرفت. در این مطالعه، برای اولین بار ماهیت ضد­باکتریایی عصاره­های قلم دریایی V. juncea مورد بررسی قرار گرفت و ترکیب خالص شده با غلظت کشندگی ۵۰ میکروگرم بر میلی­لیتر نسبت به سویه باکتری S. aureus گزارش گردید.

Keywords:

Persian Gulf , Marine natural products , Sea pen , Virgularia juncea , Antibacterial , خلیج فارس , ترکیبات طبیعی دریایی , قلم دریایی , Virgularia juncea , ضد باکتری