مقاله علمی – پژوهشی: مطالعه برخی خصوصیات پویایی شناسی جمعیت و وضعیت صید ماهی کفال طلایی Chelon auratus Risso, ۱۸۱۰) ( مطالعه موردی : بخش جنوب شرقی دریای خزر (استان گلستان)

ماهی کفال طلایی (Risso, ۱۸۱۰ Chelon auratus) از گونه های مهم تجاری دریای خزر است. با توجه به اهمیت بالای اقتصادی آن، برخی خصوصیات پویایی و وضعیت صید این گونه در سواحل جنوب شرقی دریای خزر در محدوده استان گلستان انجام شد. در این بررسی، تعداد ۸۸۶ قطعه ماهی کفال طلایی در سال ۱۳۹۵ جمع آوری و زیست سنجی شد. ماهیان صید شده در دامنه طول چنگالی ۵۲-۲۰ سانتی متر و وزنی ۱۲۳۵-۱۲۵ گرم قرار داشتند و بیشترین فراوانی (۲/۱۱ درصد) متعلق به طبقه طولی ۳۰-۲۹ سانتی متر بود. طول بینهایت و ضریب رشد این گونه به ترتیب ۰۸/۵۴ سانتی متر و ۳۴/۰ بر سال محاسبه گردید. در بررسی رابطه طول و وزن، مقدار b برابر با ۸۳۶۸/۲ نشان دهنده الگوی رشد آلومتریک منفی بود. مقادیر نرخ مرگ و میر کل، طبیعی، صیادی و ضریب بهره برداری به ترتیب ۱۳/۱، ۵۸/۰، ۵۵/۰ و ۴۹/۰ بر سال محاسبه شد. میزان بیوماس ماهی کفال طلایی در سال ۱۳۹۵ معادل ۹۹۴۷۴۹ کیلوگرم و میزان حداکثر محصول پایدار معادل ۳۰۵۸۲۴ کیلوگرم محاسبه شد در حالی که میزان صید در سواحل استان گلستان معادل ۳۳۰۷۷۰ کیلوگرم بود. بنابراین، میزان صید حدود ۸ درصد از حد مجاز بالاتر بود. در مجموع، جهت مدیریت پایدار و حفظ ذخایر، رعایت میزان حداکثر صید مجاز ضروری می باشد.

Keywords:

Chelon auratus , Caspian Sea , population dynamics , MSY , ماهی کفال طلایی , دریای خزر , پویایی جمعیت , حداکثر محصول پایدار