بررسی تنوع و پراکنش ستاره های دریایی و ستاره های شکننده دریایی در سواحل ایرانی خلیج فارس در محدوده استان بوشهر

خارپوستان[۱] یکی از شناساگرهای بسیار خوب برای بررسی سلامت و وضعیت سواحل و صخره های مرجانی در آبهای دریایی هستند. هدف از این مطالعه بررسی تنوع و پراکنش ستاره های دریایی[۲] و ستاره های شکننده دریایی[۳] در منطقه پایین و میانی جزر و مدی[۴] سواحل خلیج فارس در محدوده ی استان بوشهر شامل ایستگاه های نیروی هوایی، بندر رستمی، اولی شمالی و جنوبی بود. نمونه برداری از فروردین لغایت اسفند سال ۱۳۹۶ به صورت فصلی در ۴ نوبت و توسط کوادرات یک متر در یک متر و در ۲ ترانسکت عمود بر دریا با عرض ۳۰ متر و با فاصله تقریبی ۱۰۰ متر از هم انجام گرفت. در مجموع ۱۸۴ فرد، ۷ گونه شامل ۴ گونه ستاره دریایی، ۳ گونه ستاره شکننده متعلق به خانواده های Astropectinidae (گونه های Astropecten polyacanthus phragmorus و Astropecten monacanthus)، Asterinidae (گونه Aquilonastra iranica)، Ophidiasteridae (گونه Linckia multifora)، Ophiotrichidae (گونه Ophiothrix sp.) و Ophiocomidae (گونه های Ophiocoma scolopendrina و Ophiocoma sp.) جمع آوری شدند. فراوان ترین گونه شناسایی شده Ophiothrix sp. بود و کمترین فراوانی به گونه L. multiflora تعلق داشت. زیستگاه گونه A. polyacanthus phragmorus سواحل زیر جزر و مدی ماسه ای، A. monacanthus سواحل جزر و مدی ماسه ای، گونه A. iranica بسترهای صخره ای جزر و مدی بود و گونه های L. multifora، Ophiothrix sp.، O. scolopendrina و Ophiocoma sp. در بسترهای صخره ای– مرجانی یافت شدند. الگوی پراکنش ۵۴/۹۰ درصد از گونه ها خوشه ای بود در حالیکه سایر گونه ها پراکنش یکنواختی داشتند. نتایج شاخص های تنوع گونه ای شانون H’= ۱.۷۶۷۲ و اونس ۰.۸۷۵۴=  نشانگر تنوع یکنواختی مناسب ستاره ها و ستاره های شکننده در سواحل خلیج فارس در استان بوشهر است.   [۱] Echinodermata [۲] Asteroidea [۳] Ophiuroidea [۴] Lower and middle tidal zones

Keywords:

Diversity , Distribution , Marine Star , Burning Star of the Sea , Persian Gulf , Bushehr Province , تنوع , پراکنش , ستاره دریایی , ستاره شکننده دریایی , سواحل خلیج فارس , استان بوشهر