تجلی از منظر ابن عربی و بازتاب آن در اشعار شاه قاسم انوار

تجلی، یکی از مهم­ترین مباحث عرفان ابن عربی است. اهمیت این مولفه عرفانی در این است که از پایه های اساسی اندیشه وحدت وجود محسوب می­شود و پرداخت هنری این مفهوم در آثار عرفای ایرانی اسلامی متاثر از همین نگرش است. در این جستار به شیوه توصیفی- تحلیلی، ضمن تبیین نگرش ابن عربی نسبت به انواع تجلی و بازخوانی گستره نفوذ اندیشه نظری ابن عربی در عرفان و تصوف، تلاش شده­است به منظور کشف سرچشمه فکری- نظری اشعار شاه قاسم انوار، چگونگی بازتاب و تاثیر الگو و مفهوم تجلی از منظر ابن عربی در اشعار شاه قاسم انوار واکاوی گردد. از نتایج این پژوهش بر می­آید که یکی از کلیدواژه های فهم آرای عرفانی شاه قاسم انوار، توجه به معنا و مفهوم تجلی و کشف سرچشمه دیدگاه او در باب تجلی است. بسامد فراوان و گوناگونی انواع تجلی در اشعار عرفانی شاه قاسم انوار ضمن تایید تاثر او از ابن ­عربی گواه این نکته است که بن­مایه معارف و تجارب عرفانی منعکس شده در اشعار شاه قاسم انوار، تلفیقی از آرای عرفای متقدم از جمله اندیشه ابن عربی است.

Keywords:

شعر عرفانی , تجلی , ابن عربی , شاه قاسم انوار