طنز در عاشقانه- عارفانه های حافظ از گونه ای دیگر

دیوان حافظ به عنوان هنری ترین غزل فارسی، تاکنون از رویکردهای متفاوت بررسی شده است. نگارنده در این مکتوب به معرفی برخی ظرافت های هنری و شگردهای حافظانه در آفرینش طنز پرداخته و با نگاهی متفاوت نسبت به طنز، آن را به عنوان یکی از جدی ترین، تاثیرگذارترین و هنرمندانه ترین عناصر آرایه کلام ناب معرفی کرده است. سوال اصلی این پژوهش این است که: طنز در عاشقانه­- عارفانه­های حافظ چه جایگاهی دارد و آیا از خصوصیات سبکی شعر وی به شمار می رود؟ روش تحقیق در اینجا توصیفی- تحلیلی و کتابخانه­ای است. یافته های تحقیق نشان می دهد که حافظ برای انتقال مفاهیم عاشقانه و عارفانه، از طنز بهره گرفته است و طنز از برجسته­ترین خصوصیات سبکی شعر وی به­شمار می رود. طنز حافظ در بسیاری موارد، لطیف و نهانی است و به شدت نیازمند شرح و تحلیل و توضیح است. شگردهای به کار رفته در طنز حافظ، از عالی ترین نمونه­های زیباشناسی ادبیات ایران­زمین هستند و حوزه وسیعی از بلاغت و ظرافت ادبی را شامل می شود.

Keywords:

طنزپردازی , اشعار حافظ , درک تناقض , شگردهای شاعرانه