محمود حافظیه - Iranian Fisheries Science Research Institute (IFSRI), Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO),Tehran, Iran
شهلا جمیلی - Iranian Fisheries Science Research Institute (IFSRI), Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO),Tehran, Iran
شهرام دادگر - سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی

در این پژوهش ترکیبات خیار دریایی غذایی گونه Holothuria leucospilota آبهای جنوب کشور که از استان های سیستان و بلوچستان و هرمزگان تا بخش های انتهایی استان بوشهر به تفکیک پاییز و زمستان سال ۱۳۹۵ و بهار و تابستان سال ۱۳۹۶ که با عملیات غواصی جمع آوری گردیده بود، آنالیزگردید. برای این منظورابتدا ازهراستان یک ایستگاه با طول و عرض جغرافیایی مشخص انتخاب و در وسط هر فصل با سه تکرار و درهر تکرار ۳ نمونه برداشت گردید. نمونه های هر تکراربه تفکیک هر فصل با هم چرخ شده و ترکیبات تقریبی آنها شامل رطوبت، پروتئین، چربی و خاکستر بر اساس روش های استاندارد اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد که این خیار دریایی از نظرمحتوای پروتئین دارای سطوح نسبتا بالا می باشد و در استان هرمزگان در فصل تابستان بالاترین درصد پروتئین (p<۰.۰۵) در پیکره  خیار دریایی بدست آمد (۶۹/۳±۱۵).  کمترین درصد پروتئین در نمونه های استحصالی از استان بوشهر طی فصول پاییز  (۷۳/۱±۱۰) و زمستان  (۸/۱±۱۰)  بدست آمد. یکی از دلایلمیزان  پروتئین بالای خیار دریایی صید شده در فصل تابستان استان هرمزگان، دمای آب بالاتر و میزان  کلروفیل a بیشتر آن در مقایسه با فاکتورهای مشابه در فصل تابستان در دو استان دیگر می باشد. بیشترین درصد رطوبت از خیارهای دریایی حاصل از صید در زمستان در دو استان سیستان و بلوچستان  (۴۳/۷±۱/۸۶) و استان بوشهر (۴۳/۸±۱/۸۶) بدون اختلاف معنی دار بدست آمد، حال آنکه کمترین درصد رطوبت مربوط به نمونه های صید شده  از استان هرمزگان طی فصل تابستان(۶۳/۵±۱/۸۱) بود (p<۰.۰۵). بالاترین درصد چربی در نمونه های فصل زمستان استان سیستان و بلوچستان (۰۸/۰±۲۹/۰) و کمترین درصد چربی در نمونه های استان هرمزگان طی فصل تابستان (۰۲/۰±۱۲/۰) بدست آمد (p<۰.۰۵) و بالاترین درصد خاکستر در نمونه های صید شده فصل زمستان استان بوشهر (۲۴/۰±۱/۳) و کمترین آن مربوط به  خیار دریایی فصل زمستان استان هرمزگان (۲۴/۰±۰۸/۲) بود (p<۰.۰۵). به طور کلی، نمونه های استحصالی از هرمزگان در تابستان می تواند از شاخص قیمت بالاتری برخوردار باشد.

Sea cucumber, Proximate composition, Different seasons, Oman Sea, Persian Gulf, ترکیبات تقریبی, خیار دریایی, دریای عمان و خلیج فارس, فصول مختلف