فاطمه عبدالله زاده - Islamic Azad University of Mashhad, Iran
جینا خیاط زاده - Azad university of Mashhad,Iran
فرشته قاسم زاده - Mashhad Ferdowsi university, Iran

پژوهش حاضر به منظور ارزیابی اثرات نانو ذرات اکسید مس (با اندازه nm۵۰) و سولفات مس آبدار به عنوان ضد عفونی کننده، بر شاخص های رشد و آبشش ماهی آمور یا کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)، انجام شد. به این منظور ۲۰۰ قطعه بچه ماهی (با میانگین وزن ۵/۰±۵/۴ گرم)، به مدت ۳۰ روز درگروه های شاهد و تیمارهای سولفات مس با غلظتهای ۱و ۵/۱ میلی گرم در لیتر و نانو اکسید مس با غلظتهای ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی گرم در لیتر در سه تکرار نگهداری و با خوراک بیومار مخصوص کپور تغذیه شدند، در روزهای پنج، ده، بیست و سی، پس از مواجهه نمونه برداری انجام شد، شاخص های رشد و مشاهدات میکروسکوپیک آبشش ماهیان مورد مقایسه قرار گرفت. درگروه های سولفات مس ۵/۱ میلی گرم در لیتر و نانو ذره اکسید مس۲۰۰ میلی گرم در لیتر رشد ویژه، شاخص وضعیت، میانگین وزن و درصد بازماندگی از سایرگروه ها کمتر بود (۰۵/۰ (p<در سایر شاخص های رشد اختلاف معنا داری مشاهده نشد. در آبشش همه گروه ها (غیر از شاهد) بویژه گروه سولفات مس ۵/۱ میلی گرم در لیتر آسیب هایی شامل پریاختگی، پرخونی، چماقی شدن تیغه ها و تحلیل تیغه اولیه آبششی، دیده شد. در نتیجه کاهش شاخص های رشد، درصد بازماندگی و آسیب های بافتی آبشش درگروه های سولفات مس ۵/۱ میلی گرم در لیتر و بعد از آن نانو اکسید مس ۲۰۰ میلی گرم در لیتر بیشتر دیده شد و به دلیل اهمیت آبشش در تبادل گازها و نیز هم افزایی این دو ماده، لزوم استفاده از غلظت مناسب سولفات مس به عنوان ضد عفونی کننده، برای هرگونه ی ماهی و استفاده آگاهانه از نانو ذره اکسید مس توصیه می شود.  

Copper Sulfate, CuO Nanoparticle, Grass Carp, Gill Histopathology, Growth index, سولفات مس, نانوذره اکسید مس, ماهی آمور( کپور علفخوار), شاخص های رشد, هیستوپاتولوژی آبشش