آراء عرفانی عبد الرحمان جامی در دو بیت از تحفه الاحرار

نورالدین عبدالرحمان بن احمد جامی، عارف قرن نهم از جمله پیروان و شارحان عرفان نظری و آراء محیی الدین ابن عربی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی جلوه های عرفانی اندیشه جامی در دو بیت از مثنوی تحفه الاحرار است، که به شیوه توصیفی تحلیلی بیان گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که جامی در دو بیت مورد بحث، به فیض و رحمت حق تعالی، حقیقت محمدیه، تجلی ذات، اعیان ثابته، وحدت وجود و قید و تحدید در تشبیه و تنزیه اشاره دارد. اندیشه جامی هر نمودی را در عالم امر و شهادت، به سبب مظهریت تجلی ذات الهی، از لطف و کرم حق بهره مند می داند، در این معنی که وجود؛ تعلقی به هستی ندارد و تعین و عناصر نمودی، مظهر تجلی حقیقت ذات هستند و تنها یک موجود راستین وجود دارد و آن حق است. تعبیر جامی در بهره مند گردیدن جهانیان از رحمت حق، نسبت روشنی با حقیقت محمدیه دارد و بهره مندی اعیان از وجود مجازی خویش که فی نفسه در عدمیت هستند، نسبتی مستقیم با تجلی ذات دارد. در پژوهش حاضر مضامین عرفانی فوق، به اختصار تحلیل و نسبت به اندیشه جامی تفسیر می گردند.

Keywords:

عبدالرحمان جامی , تحفه الاحرار , عرفان اسلامی