حمیدرضا بوستانی - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
مهدی نجفی قیری - دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
علیرضا صالحی فرد - کارشناس گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز
احمد چراغله - دانشجوی کارشناسی گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب، دانشگاه شیراز

استفاده از کودهای آلی و بیوچار آنها در جهت کاهش استفاده از کودهای شیمایی در کشاورزی پایدار رو به گسترش است. هدف از این پژوهش بررسی اثر کاربرد دو نوع کود آلی، بیوچار آنها و سطوح زئولیت بر زیست فراهمی برخی عناصر غذایی کم مصرف در یک خاک آهکی پس از کشت کاسنی بود . آزمایشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. فاکتور اول شامل کود آلی در پنج سطح (بدون کاربرد کود آلی (Cl) ، کود گاوی (GM)، کود مرغی (CM) ، بیوچار کود گاوی (GMB) و بیوچار کود مرغی (CMB) هر کدام ۲/۵ درصد وزنی) و فاکتور دوم شامل زئولیت در سه سطح (عدم کاربرد (Z۰)، ۲/۵ درصد وزنی (Z۱) و ۵ درصد وزنی ((Z۲) بود. افزایش سطوح زئولیت از Z۰ به Z۲ سبب کاهش معنیدار مقدار روی، آهن، مس و منگنز عصاره گیری شده توسط DTPA به ترتیب به میزان ۵/۱ ، ۱۹/۱، ۶/۵و ۴/۴ درصد شد. در بین تیمارهای آلی بیشترین تاثیر در افزایش مقدار روی، مس و منگنز عصاره گیری شده توسط DTPA به ترتیب به میزان ۲/۶۵، ۱/۰۸، ۱/۲۰ برابر نسبت به تیمار شاهد مربوط به کاربرد تیمار CM بود. به طور کلی زغالهای زیستی تهیه شده در این پژوهش نسبت به کودهای آلی اولیه تاثیر به مراتب کمتری در افزایش زیست فراهمی عناصر روی و منگنز داشتند. به نظر میرسد که بهترین تیمار مرکب در افزایش زیست فراهمی عناصر غذایی آهن، منگنز، مس و روی در خاک تیمار CM+Z۰ باشد.

زئولیت، بیوچار، روی، آهن، کاسنی