مطالعه رفتار شیمیائی جذب-واجذب سطحی بور در تعدادی از خاکهای آهکی ایران

قابلیت دسترسی و پویایی بور در خاک متاثر از واکنشهای جذب و واجذب سطحی است. دراین تحقیق، واکنشهای جذب و واجذب سطحی بور و درجه برگشت پذیری آن مطالعه شد. بدین منظور، همدماهای جذب سطحی و واجذب بور در ۱۴ نمونه خاک آهکی اندازه گیری گردید. نتایج نشان دادکه جذب سطحی بور از معادله لانگمویر با حداکثر جذب سطحی در محدوده ۳ تا ۱۴ میلی مول برکیلوگرم پیروی میکند. محاسبات نشان دادکه ظرفیت تبادل کاتیونی وکربنات کلسیم فعال خاک، مهمترین عوامل ابقای بوردر خاکهای آهکی هستند. کربن آلی،کربنات کلسیم فعال و اکسید آلومنیوم %۹۴ تغییرات ضریب متوسط توزیع بور در خاک را توصیف کردند . ظرفیت تبادل کاتیونی و کربنات کلسیم فعال خاک رابطه مثبتی با درجه برگشت پذیری (پسماند) بور در خاک نشان دادند. توصیف داده ها با معادله لانگمویر دوسطحی نشان داد که ضرائب حداکثر جذب سطحی می توانند در پیش بینی قابلیت استفاده بور در خاک مفید باشند. بر عکس، ضرائب انرژی پیوندی در هر دو غلظت های بالا و پائین بور کاربرد عملی ضعیفی داشتند. مدل رگرسیونی (تابعی ازظرفیت تبادل کاتیونی و ضرائب معادله های جذب سطحی)، امکان استفاده عملی ازضرائب معادله های فروندلیچ و لانگمویر برای برآورد بور قابل استفاده را در خاک های آهکی تائید نمود.

Keywords:

پویایی بور در خاک , ظرفیت تبادل کاتیونی , مدل فروندلیچ , مدل لانگمویر