مهدی بهرامی - دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا
نیلوفر کریم پور - دانشجوی کارشناسی، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فسا
ایوب تاجبخت - اداره کل امور عشایر استان فارس، شیراز

آلودگی منابع آب زیرزمینی در سالهای اخیر تبدیل به یکی از جدیدترین مشکلات زیستمحیطی در سراسر جهان شده است. از مهمترین این آلودهکننده ها، آلاینده های نفتی و فراورده هایی است که در اثر نشت و تراوش هنگام ذخیره سازی و یا انتقال، با نفوذ به خاک، منابع آب زیرزمینی را آلوده میکند. وجود آلودگی نفتی باعث کاهش حاصلخیزی خاک، غیرقابل استفاده بودن آن برای کشاورزی، نفوذ آلودگی به آبهای زیرزمینی و ورود آن به آبهای سطحی شده و در برخی مکانها باعث آلودگی هوا و اثرات منفی روی تنفس میشود. به علت همجواری با تاسیسات نفتی، آبهای شرب نیز آلوده شده و جمعیتی از ساکنان این مناطق به انواع بیماریهای پوستی و گوارشی مبتلا میشوند. بیشتر ترکیبات نفتی برای گیاه سمی بوده و باعث کاهش رشد و بروز تنش در گیاه میگردد. گیاهانی که کمتر تحت تاثیر سمیت آلاینده ها قرار می گیرند در چنین شرایطی سالمتر و مقاوم تر هستند و با ایجاد سیستم ریشه ای مناسب، رشد و گسترش بیشتری خواهند داشت. گیاهان مختلف پاسخهای یکسانی در برابر آلودگی نفتی از خود نشان نمیدهند و سطوح واکنشپذیری و میزان تحمل آنها متفاوت میباشد. گیاهان زراعی مانند ذرت، گندم، یولاف، آفتابگردان، هویج، کلزا و سویا نسبت به آلودگی نفت خام تا حدی مقاوم گزارش شده اند.

آلاینده های نفتی، آب زیر زمینی، رشد گیاه، خاک.