سینتیک آزاد شدن روی از خاکهای آهکی توسط عوامل کلات ساز MGDA و GLDA

روی یکی از عناصر کم نیاز گیاه میباشد که کمبود آن در دامنه وسیعی از خاکهای جهان مانند خاکهای آهکی ایران گزارش شده است. از عصاره گیرهای مختلف برای آزادسازی روی از فاز جامد خاک و تخمین فراهمی آن برای گیاه استفاده میشود که در بین آنها عوامل کلات ساز از مناسبترین عصارهگیرها میباشند. این مطالعه با هدف بررسی سینتیک آزادسازی روی توسط عوامل کلات ساز MGDA و GLDA انجام شد. بدین منظور، نمونه های۱۰ گرمی از ۹ خاک توسط۲۰ میلی لیتر محلول عصاره گیر حاوی غلظتهای ۰/۰۰۵، /۰۵ و یا ۰/۱ مولار لیگاندها، ۰/۰۱ مولار کلراید کلسیم و ۰/۱ مولار بافر تری اتانول آمین pH=۷/۳ و در زمانهای مختلف ۰/۵ ، ۲، ۴، ۶، ۱۲ و ۲۴ ساعت) عصاره گیری و عنصر روی آزاد شده با دستگاه طیفسنج جذب اتمی اندازهگیری گردید. نتایج نشان داد که معادله شبه رده دوم بهترین برازش بر داده های سینتیک آزادسازی روی از خاکهای مورد مطالعه داشت. با افزایش زمان عصاره گیری تا ۲ ساعت آزادسازی روی افزایش یافت و به حال شبه تعادل رسید. با افزایش غلظت لیگاندهای MGDA و GLDA از ۰/۰۰۵ به ۰/۱ مولار نیز مقدار روی آزاد شده افزایش یافت اما زمان رسیدن به شبه تعادل تغییر چندانی نکرد. بنابراین، بعد از انجام مطالعات همبستگی با شاخصهای گیاهی میتوان از کلات سازهای MGDA و GLDA در استخراج روی قابل جذب برای گیاه در خاکهای آهکی استفاده نمود.

Keywords:

سینتیک واجذب روی , عناصر کم نیاز گیاه , کلات کننده های زیست تخریب پذیر.