محمدباقر فرهنگی - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان و وابسته پژوهشی دپارتمان مهندسی آب و محیط زیست، پژوهشکده حوضه آبی خزر، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
نسرین قربان زاده - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.
شاهرخ قوتی - استادیار، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران.

فاضلابهای شهری و پسابهای کشاورزی از مهمترین منابع ورود ریز جانداران مقاوم به آنتی بیوتیک و ژنهای مقاومت به آنها در محیط هستند. آلودگی رودخانه ها به باکتریهای مقاوم به آنتی بیوتیک سبب پخش ژنهای مقاومت در محیط و ورود آنها به زنجیره غذایی میشود که تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است. هدف این پژوهش بررسی حضور ژنهای مقاومت به آنتی بیوتیک تریمتوپریم در باکتری ایشریشیا کولای جدا شده از رودخانه زرجوب بود. برای بررسی تغییرات زمانی، از آب رودخانه در نقطه خروجی شهر رشت و در ماه های میانی چهار فصل سال ۱۳۹۸ نمونهبرداری شد. نخست، کلیفرم های آب و رسوب پس از رقیقسازی در محیط کشت جدایشی ائوزین-متیلن بلو (EMB) کشت شدند و کلنی سبز با جلای فلزی به عنوان باکتری ایشریشیا کولای جداسازی شد. سپس حضور ژن مقاومت به تریمتوپریم؛ dfrA۱۷ و dfrA۱در این باکتری مورد بررسی قرار گرفت. از واکنش PCR برای تکثیر DNA باکتری استفاده شد. نتایج نشان داد که ایشریشیا کولای جدا شده از نمونه های آب و رسوب در تابستان دارای ژن dfrA۱۷ و باکتری جدا شده از نمونه آب در پاییز دارای ژن dfrA۱ بودند. بنابراین استفاده از آب رودخانه زرجوب در آبیاری و آبزی پروری در پایین دست، سبب ورود این ژن های مقاومت به زنجیره غذایی خواهد شد.

ایشریشیا کولای، ژن مقاومت آنتی بیوتیکی، dfrA۱، dfrA۱۷