احمد بایبوردی - استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذرابیجان شرقی
ساغر چاخرلو - محقق مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذرابیجان شرقی

تغییر اقلیم کره زمین، ناشی از اثرگلخانه ای گازهای کربنی جو زمین بوده و مهمترین تهدید توسعه پایدار و امنیت غذایی بهویژه در مناطق خشک و نیمه خشک است. در این تحقیق تاثیر محصولات زراعی و کود دامی و کاه وکلش از طریق اندازه گیری ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک، بر میزان کربن ذخیره شده در خاک مورد ارزیابی قرار گرفت. در مجموع ۳۰۸ نمونه از عمق صفر تا ۳۰ سانتیمتر برداشت شد. بافت خاک، پی اچ، هدایت الکتریکی، کربن آلی، جرم مخصوص ظاهری و ذخیره کربن برآورد شدند. نتایج نشان داد که در بین ویژگیهای بررسی شده خاکها در سه سال متوالی، در اثر اضافه کردن کوددامی و کاه کلش باقیمانده از محصول قبلی به زمینهای زراعی، رابطه ذخیره کربن خاک با تمامی ویژگیهای اندازه گیری شده به غیر از شن خاک معنیدار است. ذخیره کربن خاک در سال سوم زراعی (پیاز) از ۴/۸۴ به ۵/۶۸ کیلوگرم بر مترمربع افزایش یافت.

کربن خاک، دشت تبریز، محصولات زراعی، کود آلی