جواد سیدمحمدی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
میرناصر نویدی - استادیار پژوهش، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
منصور چترنور - محقق موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

شناسایی ظرفیت تولید اراضی و انتخاب کاربری متناسب با این ظرفیت، از جمله راه های افزایش تولید در واحد سطح است. مطالعه حاضر با بکارگیری روش چندمعیاره فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی در بخشی از اراضی دشت قزوین برای تفکیک اراضی مستعد و غیرمستعد جهت کشت گندم انجام شد. براساس مشخصات خاک رخهای شاهد هر واحد نقشه، ارزیابی تناسب اراضی برای کشت گندم با استفاده از روش چندمعیاره فازی انجام شد و نقشه تناسب اراضی در محیط GIS تهیه گردید. با توجه به نتایج، کاربرد روش تلفیقی فازی با فرایند تحلیل سلسله مراتبی مشخص کرد که حدود ۴۸ هزار هکتار از اراضی دارای کلاس تناسب متوسط، ۹ هزار هکتار دارای تناسب بحرانی و ۴ هزار هکتار در حال حاضر نامناسب برای کشت گندم می باشند. مهمترین خصوصیات محدودکننده اراضی در منطقه شامل شیب، ESP، pH، زهکشی و شوری خاک میباشند. ارزش ضریب تبیین بین شاخص اراضی به دست آمده در واحدهای نقشه و عملکرد واقعی ۸۵ درصد بوده که نشاندهنده دقت قابل قبول روش فوق در تعیین کلاسهای تناسب اراضی است. بنابراین روش فوق با اطمینان میتواند در ارزیابی تناسب اراضی مورد استفاده قرار گیرد.

تناسب گندم، فازی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی، .GIS