سالمه مهدوی - ۱- گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سکینه یگانه - ۱- گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
فرید فیروزبخش - ۱- گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
خسرو جانی خلیلی - ۱- گروه شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

این تحقیق جهت بررسی سطوح مختلف اسانس رازیانه (Foeniculum vulgare) جیره بر برخی فراسنجه­های بیوشیمیایی و مقاومت به استرس شوری در بچه­ماهی سفید دریای خزر (Rutilus kutum) انجام گرفت. برای این منظور بچه­ماهیان سفید با میانگین وزن ابتدایی ۰۰۲/۰±۶/۰ گرم بصورت تصادفی در ۵ تیمار شامل ۰ (شاهد)، ۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰ و ۶۰۰ میلی­گرم اسانس رازیانه بر کیلوگرم جیره ذخیره­سازی شدند و به مدت ۶۰ روز با جیره­های آزمایشی به میزان ۱۲-۷ درصد وزن بدن و ۳ بار در روز مورد تغذیه قرار گرفتند. در پایان دوره شاخص­های مربوط به فراسنجه­های بیوشیمیایی سرم و مقاومت به استرس شوری ارزیابی شد. نتایج حاصل از آنالیز فراسنجه­های بیوشیمیایی سرم نشان داد که بیشترین میزان پروتئین تام و گلبولین در تیمار ۶۰۰ میلی­گرم اسانس مشاهده شد. بیشترین میزان آلبومین و کلسترول به­ترتیب در تیمارهای ۱۰۰ و ۴۰۰ میلی­گرم اسانس بر کیلوگرم جیره و بیشترین مقدار تری­گلیسیرید، گلوکز و کورتیزول در تیمار شاهد مشاهده شد (۰۵/۰p<). نتایج حاصل از استرس شوری (شوری­های ۶، ۱۳ و ۲۰ ­گرم/لیتر) نشان داد که تیمارهای ۱۰۰ و ۴۰۰ میلی­گرم اسانس بر کیلوگرم جیره کمترین پاسخ به استرس را نشان دادند و پس از استرس میزان تغییرات کورتیزول و گلوکز نسبت به زمان پیش از استرس، در تیمارهای حاوی اسانس مقدار کمتری را نشان داد. بالاترین میزان بازماندگی نیز در تیمارهای حاوی اسانس بدست آمد. در مجموع نتایج نشان داد که اسانس رازیانه با بهبود فراسنجه­های بیوشیمیایی (پروتئین تام، آلبومین، گلبولین، گلوکز و کورتیزول) می­تواند موجب ارتقاء سیستم ایمنی بچه­ماهیان سفید گردد. همچنین نقش مهمی در افزایش مقاومت بچه­ماهیان سفید در برابر استرس شوری ایفا کند و بهترین عملکرد مربوط به سطح ۱۰۰ میلی­گرم اسانس رازیانه بر کیلوگرم جیره بدست آمد.

Kutum, fennel essential oil, biochemical parameters, survival, Salinity stress, ماهی سفید (Rutilus kutum), اسانس رازیانه, فراسنجه های بیوشیمیایی, بقا, استرس شوری