بررسی ریخت شناسی و بافت شناسی غده رکتال در گربه کوسه لکه دار (Chiloscyllium punctatum) خلیج فارس

غده رکتال به عنوان یکی از اندام های مهم تنظیم کننده مایعات درونی بدن کوسه ماهیان، دارای ویژگی های مختص گونه ای می باشد که به اندازه کوسه وابسته است. برای انجام این تحقیق تعداد ۳۶ قطعه گربه کوسه لکه دار (Chiloscyllium punctatum) در دو فصل پاییز و بهار از خور درویش در شمال غربی خلیج فارس با استفاده از تور گوشگیر صید شدند. پس از توزین، بیومتری و شماره گذاری کوسه-های صید شده، غده های رکتال کوسه ها از قسمت انتهای لوله گوارش خارج و وزن آن ها نیز اندازه گیری شد. همچنین، بلافاصله جهت تثبیت در محلول ثبوتی بوئن قرار داده شدند. سپس از نمونه ها به روش معمول پارافینه، برش های میکروسکوپی به ضخامت ۵ میکرومتر تهیه شده و مورد رنگ آمیزی هماتوکسیلین- ائوزین قرار گرفتند. نتایج ریخت شناسی کوسه نشان داد که اندازه غده در بین دو جنس نر و ماده اختلاف معنی داری وجود ندارد (۰۵/۰p)، که به نظر می رسد به دلیل بالاتر بودن نسبت سطح انتشار یون ها به درون بدن در کوسه های کوچکتر می باشد. علاوه بر این، با توجه به مقایسه نتایج بدست آمده از هر دو فصل، می توان نتیجه گرفت که وزن غده رکتال در گربه کوسه لکه دار مستقل از جنس و فصل تولیدمثل می باشد. مشاهدات میکروسکوپی نیز چهار بخش غده رکتال شامل: ناحیه کپسولی و تحت کپسولی، لایه بیرونی توبول های شعاعی، لایه درونی توبول های منشعب و کانال مرکزی را نشان دادند.

Keywords:

Morphology , Histology , Rectal gland , Brown banded Bamboo shark , Persian Gulf , ریخت شناسی , بافت شناسی , غده رکتال , گربه کوسه لکه دار , خلیج فارس