بررسی تغییرات تراکم جمعیت کل و بز (Capra aegagrus) در سه حوزه سرشماری منطقه حفاظت شده ارسباران

گونه کل و بز وحشی (Capra aegagrus) یکی از گونه های شاخص است که برای سنجش سلامت زیستگاه مورد استفاده قرار می گیرد. در این تحقیق جمعیت کل و بز منطقه حفاظت شده ارسباران در سه زیر حوزه شاه حیدر–دارآغزی، وینق، تازه کند-آنزا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه و بررسی های آمار سرشماری سالانه و بازدیدهای میدانی گسترده نشان داد روش ترانسکت خطی برای سرشماری این گونه در پارک ملی و منطقه حفاظت شده ارسباران مناسب بوده ولی نیاز به بازبینی و استفاده از روش های مکمل دیگری در کنار آن جهت تدقیق نتایج و مقایسه و تعیین میزان خطای آن دارد. آمار مشاهدات هشت ساله سرشماری نشان دهنده تمرکز تقریبی ۵۰ درصد کل جمعیت کل و بز در حوزه دارآغزی–شاه حیدر دارد. نتایج آنالیز آماری داده های سرشماری سال های مختلف نشان داد که بین آمار سرشماری تعداد کل و بز منطقه حفاظت شده ارسباران در سال ۹۲ نسبت به سال های ۸۵، ۸۶ و ۸۷ اختلاف معنی دار وجود دارد (۰/۰۵>p). تراکم جمعیت کل و بز در هر سه حوزه دارآغزی–شاه حیدر، وینق، تازه کند –آنزا کاهش داشته ولی سیر نزولی جمعیت در نمودارهای حوزه دارآغزی –شاه حیدر بیش تر می باشد و شیب تند کاهش جمعیت از سال ۱۳۸۸ با روندی شدیدتر ادامه دارد. در صورت عدم رفع تعارضات، تهدیدات و تخریبات زیستگاهی، افزایش ناامنی و کاهش دوام حضور گونه در کلیه زیستگاه ها برای آینده ای نزدیک قابل تصور می باشد. این نتایج در برنامه ریزی با نگرش سیستمیک که مناسب برای مدیریت و حفاظت اکوسیستم منطقه است را محیا خواهد نمود و امکان تغییر یا اصلاح روش های حفاظتی در بخش اکوسیستمی منطقه را میسر می نماید.

Keywords:

روش ترانسکت خطی , گونه کل و بز , ارسباران , کاهش جمعیت , تهدیدات