سیدمجید محجوب - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد اصلاح نباتات
سیدسعید پورداد - عضو هیئت علمی دانشیار معاونت موسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرآرودکرمانش

برای بررسی اجزای واریانس ژنتیکی ، میزان ترکیب پذیری عمومی وخصوصیSCA) عملکرد و اجزای آن در کلزا تلاقی های حاصل از ۶ لاین و ٣ تستر در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با ٣ تکرار برای ٨ صفت موردارزیابی قرار گرفتند . معنی دار شدن میانگین مربعات ژنوتیپ ها برای کلیه صفات در سطح احتمال یک درصد تجزیه لاین × تستر را موجب شد. نتایج تجزیه ژنتیکی وجود ژا با هر دو اثر افزایشی و غالبیت را در کنترل صفات عملکرد روغن و ارتفاع بوته نشان داد همچنین صفاتی شامل عملکرد دانه ، درصد روغن ، وزن هزار دانه و تعداد غلاف در بوته توسط اثرات افزایشی ژنی کنترل می شوند. در صفات تعداد دانه در غلاف و تعداد شاخه فرعی نیز ژنها با اثرات غالبیت نقش داشتند . در تمامی صفات تحت بررسی بیشترین سهم از کل واریانس متعلق به لاین× تسترها بود و تنها در صفت درصد روغن دانه حداکثر سهم از کل واریانس به تسترها تعلق داشت والدRegentو تسترOperaباGCA مثبت معنی دار و خصوصیات برتر برای عملکرد دانه مناسب بودند. تلاقی های Dunkled × Option 500 ، Regent× Opera ، Elect × Option500 وDunkled× Parade و Ryder × Opera به دلیل داشتنSCA معنی دار بالا برای صفت عملکرد دانه مناسب تشخیص داده شدند

کلزا ، لاین×تستر ، ترکیب پذیری عمومی ، ترکیب پذیری خصوصی ، اجزای واریانس ژنتیکی