مهناز محمدی - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر
راحله ریحان رشته - گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر

چرخ دهانیان (Rotifers) از جانوران پیش تازی هستند که در هر زیستگاه آبی تازه ایجاد شده، یافت می شوند. روتیفرها نسبت به زئوپلانکتون های دیگر سریع تر به تغییرات محیطی پاسخ می دهند و در نتیجه نرخ تولیدمثلی بالا، به سرعت در بخش بسیار مهمی از اکوسیستم شرکت می کنند. در این مطالعه به منظور ارتقای چک لیست روتیفرهای ایران و تخمین تراکم و غنای گونه ای این جانوران در زیستگاه های مورد نمونه برداری، به صورت فصلی از سه ایستگاه واقع در شهر تهران و اطراف آن نمونه برداری صورت گرفت که در مجموع ۲۳ گونه متعلق به ۱۱ خانواده و ۱۲ جنس از زیر رده Monogononta شناسایی شدند. روتیفرها در زیستگاه دریاچه و هم چنین در فصل بهار بیش ترین فراوانی و تنوع را نشان دادند. طبق نتایج آماری و استفاده از آنالیز واریانس یک طرفه (One-Way Anova) میانگین تراکم بین ایستگاه های مورد مطالعه اختلاف معنی داری نشان داد که این اختلاف بین دو ایستگاه دریاچه چیتگر و رودخانه پلور بیش تر بود. ۸ گونه از ۲۳ نمونه شناسایی شده در این مطالعه برای اولین بار از ایران گزارش می شوند که عبارتند از Cephalodella anebodica،Dicranophorus dolerus، Encentrum orthodactylum ، Hexarthra fennica ، Lecane arcuata ، Lecane venusta ،Lophocharis naias  وNotholca psammarina .

روتیفر, فصلی, غنای گونه ای, تراکم, رکورد جدید, ایران