برآورد مقادیر سیلاب وارائه مدل سیلخیزی درحوضه آبخیز رازآور

این مطالعه با هدف محاسبه مقدار دبی پیک سیلاب و شناخت عوامل موثر بر سیل­خیزی حوضه رازآور استان کرمانشاه با استفاده از روش SCS انجام شده است. برای محاسبه دبی پیک سیلاب، ابتدا حوضه به زیرحوضه­هایی با رتبه آبراهه­ای ۵، ۶ و ۷ تقسیم  شده و سپس فاکتورهای موثر بر سیل­خیزی حوضه مانند مساحت، شماره منحنی CN، زمان تاخیر، زمان تمرکز، شدت بارش، کاربری اراضی، شیب، زمین­شناسی و پوشش گیاهی مطالعه، و دبی پیک سیلاب در نرم­افزار SMADA محاسبه شده است. مقادیر دبی محاسبه شده از روش SCS نشان داد که بیشترین بده حداکثر سیلابی با دوره برگشت ۱۰۰ سال به میزان s/ ۸۵/۶۹۱ مربوط به حوضه رازآور با رتبه آبراهه­ای ۸ و مساحت Km۲ ۱۳۲۳، و کمترین بده ۱۰۰ ساله به میزان /s m۳ ۹/۲۸ متعلق به زیر­حوضه شماره ۱۰ با مساحت  Km۲۲۳ و رتبه آبراهه ای ۵ می­باشد. برای تعیین موثرترین عامل در سیل­خیزی منطقه و جهت پیش­بینی مقدار دبی و ارائه مدل مناسب، دبی به عنوان متغیر وابسته و سایر فاکتورها به عنوان متغیرهای مستقل معرفی شده و این مقادیر در نرم­افزار  SPSS مورد آنالیز قرار گرفته است. جهت تجزیه و تحلیل و نیز انتخاب موثرترین عامل یا عوامل در سیل­خیزی حوضه از رگرسیون چندگانه، ساده و لگاریتمی با استفاده از روش­های پیشرو و گام به گام (STEPWISE) استفاده و مدل­هایی برای حوضه ارائه گردید. لازم به ذکر است که مدل­های ارائه شده با سطح اعتماد ۰۱/۰ درصد قابل­قبول هستند. نتایج این مدل ها نشان داد که مساحت، زمان تاخیر و  CNحوضه موثرترین عامل در سیل خیزی این حوضه به شمار می­روند.

Keywords:

حوضه رازآور , عوامل موثر در سیل خیزی , روش SCS , مدل سیلاب , رتبه آبراهه ای