جمال سایه میری - رئیس تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی، شهرستان دیواندره. استان کردستان
اسماعیل صیدی - استادیار گروه علوم کشاورزی، مهندسی مکانیزاسیون، دانشگاه پیانور تبریز
فرزاد دادخواه - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک (بیوسیستم)، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان
علی نیازی - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک (بیوسیستم)، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان

خاک مهمترین و با ارزانترین نهاده در تولید محصولات کشاورزی است. اما بر اساس اطلاعات جهانی این نهاده به دلیل محدودبودن خاک امکان توسعه بیشتر کشت محصولات کشاورزی وجود ندارد. پس یکی از چالش های اساسی در حوزه کشاورزی محدود بودننهاده خاک است که باید به طور جد مورد توجه قرار گیرد. تخریب و فرسایش خاک باعث کاهش رطوبت خاک و توانایی آن در ذخیرهآب می گردد. یکی از عوامل اصلی تخریب و از بین رفتن خاک عملیات خاکورزی برای کشت محصولات کشاورزی است. در کشور ما بهدلیل این که در عملیات کشاورزی بیشتر از خاکورزی مرسوم یا همان سنتی استفاده میکنند، کمبود منابع خاک برای تولید محصولاتبیشتر از سایر کشورها احساس می گردد. خاک ورزی حفاظتی می تواند یکی از گزینه های حل این مشکل باشد. هدف ما در این پژوهشتاثیر خاک ورزی حفاظتی بر روی ذخیره رطوبت خاک و در نتیجه افزایش بهره وری محصولات کشاورزی است. آزمایش ها در شهرستاندیواندره از توابع استان کردستان انجام گرفت. در این پژوهش گندم سرداری در سه سیستم خاکورزی شامل مرسوم، کم خاک ورزی وبی خاک ورزی و هر کدام در دو حالت حفظ ۳۰ درصد از بقابا و بدون حفظ بقایا کشت گردید. پس از کشت با محاسبه درصد جوانه زنیو در نهایت محاسه عملکرد نهایی محصول و مقایسه سیستم های خاک ورزی نتایج مدنظر حاصل گردید. نتایج نشان داد عملیاتبی خاک ورزی یا همان کشت مستقیم بالاترین درصد جوانه زنی و بهترین عملکرد محصول را داشته است. از آنجایی که درصد جوانه زنیتابع رطوبت قابل دسترس بذر می باشد، می توان به این نتایج می توان گفت که خاکورزی حفاظتی توانسته است به خوبی رطوبت لازمرا برای رشد گندم فراهم کند.

رطوبت خاک، خاک ورزی مرسوم، کم خاک ورزی، بی خاک ورزی