محمد میرزاخانی - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد فراهان

به منظور بررسی اثر تنش آبی و کاربرد مقادیر مختلف زئولیت، آزمایشی در سال زراعی 1388 به صورت کرت های یکبار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. در این آزمایش تنش آبی به عنوان عامل اصلی در چهار سطحI0 آبیاری بر اساس نیاز آبی گیاه (شاهد)،I1 آبیاری به میزان 85 درصد نیاز آبی گیاهI2 آبیاری به میزان 70 درصد نیاز آبی گیاه I3 آبیاری به میزان 55 درصد نیاز آبی گیاه در کرت های اصلی و مصرف مقادیر مختلف زئولیت به عنوان عامل فرعی در چهار سطحZ0 عدم مصرف زئولیت (شاهدZ1 مصرف زئولیت به مقدار سه تن در هکتارZ2 مصرف زئولیت به مقدار شش تن در هکتارZ3 مصرف زئولیت به مقدار نه تن در هکتار در کرت های فرعی قرار داده شد. نتایج نشان داد که اثر سطوح مختلف تنش آبی بر صفاتی مانند تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد غوزه در بوته، تعداد دانه در غوزه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد آب برگ ها، درصد آب نهایی برگ ها و شاخص ناپایداری غشای سلول معنی دار شد. همچنین سطوح مختلف مصرف زئولیت نیز بر صفاتی چون، ارتفاع گیاه، تعداد شاخه فرعی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، درصد آب نهایی برگ ها و شاخص ناپایداری غشای سلول معنی دار بود. در بین سطوح مختلف تنش آبی، بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 2040 و 1566 کیلوگرم در هکتار به ترتیب متعلق به تیمار شاهد (آبیاری نرمال) و تیمار آبیاری بر اساس 55 درصد نیاز آبی گیاه بود. در بین سطوح مصرف زئولیت نیز، بیشترین و کمترین عملکرد دانه با میانگین 1879 و 1645 کیلوگرم در هکتار به ترتیب متعلق به تیمار مصرف 9 تن در هکتار و عدم مصرف زئولیت بود. در این آزمایش مصرف زئولیت توانست مقدار پایداری غشای سلول ها را در برابر نشت الکترولیت های سلول افزایش دهد، به طوریکه مصرف 9 تن در هکتار زئولیت باعث کاهش هدایت الکتریکی (با میانگین 3301 میکروزیمنس بر سانتیمتر) عصاره سلولی نسبت به هدایت الکتریکی (با میانگین 3407 میکروزیمنس بر سانتیمتر) عصاره سلولی در تیمار عدم مصرف زئولیت شد

تنش آبی، زئولیت، عملکرد دانه، گلرنگ پاییزه