مطالعه تاثیرات حشره کش روی شته مومی کلم Brevicoryne brassicae و زنبور پارازیتوئید آن Diaeretiella rapae

شته مومی کلم با نام علمی Brevicoryne brassicae L. ، یکی از مهمترین آفات گیاهان خانواده چلیپاییان بوده و باعث خسارتمستقیم از طریق تغذیه از شیره گیاهی، و خسارت غیر مستقیم به وسیله انتقال ویروس های بیماری های گیاهی مختلف می گردد. ازهمین رو هدف از انجام پژوهش حاضر مطالعه تاثیرات حشره کش روی شته مومی کلم Brevicoryne brassicae و زنبورپارازیتوئید آن Diaeretiella rapae می باشد. لذا در این مطالعه تاکید بر درک اثرات زیرکشنده سموم روی زنبور پارازیتوئید D. rapae بوده است. سموم مورد مطالعه شامل دیکلرووس، دینوتفوران، ایندوکساکارب و اسپینوساد بود. از نظر سمیت حاد علیه شتهمومی کلم به ترتیب دیکلرووس، دینوتفوران، اسپینوساد و ایندوکساکارب بیش ترین سمیت را داشتند. بیش ترین سمیت در بینآفت کش ها برای زنبور پارازیتویید به ترتیب دیکلرووس، ایندوک ساکارب، دینوتفوران و اسپینو ساد بود. برر سی اثرات زیر کشندهاسپینوساد و دینوتفوران روی جدول زندگی و واکنش تابعی زنبور پارازیتویید انجام شد. نتایج نشان داد نسبت جنسی به سمت مادهدر تیمار شاهد در هر روز زندگی بالغ همواره بیش تر از تیمار با سموم اسپینوساد و دینوتفوران است. نرخ خالص تولید مثل با تیماردینوتفوران نتایج به ازای هر ماده و با میزان کمتر نسبت به تیمار شاهد و اسپینوساد محاسبه شد. نرخ ناخالص تولید مثل(GRR)؛ ۵.۳۴ ± ۴۱.۹۹ ، ۳.۳ ± ۲۷.۷۵ و ۲.۳۶ ± ۱۶.۹۷ نتاج به ازای هر ماده به ترتیب برای تیمار شاهد، اسرپینوساد ودینوتفوران محاسبه شد. کمترین میزان نرخ ذاتی افزایش جمعیت مربوط به تیمار دینوتفوران با ۰.۰۱ ± ۰.۱۹ ماده ا ضافه شده بهجمعیت به ازای هر فرد در هر روز بود. اثرات زیرکشندگی حشره کش ها روی پارامترها و نوع واکنش تابعی زنبور D. rapae موردبرر سی قرار گرفت. نتایج نشان داد واکنش تابعی زنبور پارازیتویید تحت تیمارهای شاهد، اسپینوساد و دینوتفوران از نوع دوم میباشد. بنابراین نوع واکنش تابعی تحت تاثیر سم قرار نگرفته است. نتایج حاکی از پایین آمدن قدرت جستجوگری پارازیتویید تحتتاثیر سموم اسپینوساد و دینوتفوران است. مدت زمان دست یابی به میزبان در پارازیتوییدهای تیمار شده با سموم به طور قابلتوجه و معناداری نسبت به شاهد افزایش داشت. بر اساس نتایج، قرارگیری زنبور پارازیتویید D. rapae در معرض دزهای زیرکشندهسموم حشره کش اسپینوساد و دینوتفوران موجب کاهش پارامترهای زیستی از جمله کاهش طول عمر، درصد ظهور بالغین، نسبتجنسی و درصد ظهور بالغین گردید. همچنین کاهش پارامترهای باروری شامل نرخ تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخمتناهی افزایش جمعیت و افزایش مدت دو برابر شدن جمعیت و طول مدت یک نسل مشاهده شد. این اثرات می تواند سبب کاهشکارایی پارازیتویید در کنترل بیولوژیک شته شود.

Keywords:

شته مومی کلم , زنبور پارازیتوئید , حشره کش , Diaeretiella rapae