سمانه تجلی فر - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران
آیت اله سعیدی زاده - دانشیار، گروه گیاهپزشکی، دانشگاه شاهد، تهران

سنن گندم، Eurygaster integriceps Puton,۱۸۸۱ از مهمتری آفات گندم و جو می باشد با توجه به محدودیت های موجود درزمینه کاربرد سموم شیمیایی در محیط زیست و اهمیت خسارت سن گندم در ایران و جهان، معرفی عوامل موثر بیوکنترل برایمدیریت این آفت امری اجتناب ناپذیر است از این رو مقایسه کارایی سه گونه مهم از نماتدهای بیمارگر حشرات شامل Steinernema S. feltiae ،carpocapsae و Heterorhabditis bacteriophora بر جمعیت س گندم در شرایط آزمایشگاه مدنظر این تحقیق قرار گرفت. جمعیت سن گندم مورد نیاز برای ای تحقیق از سن های بالغ زمستان گذران هجوم آورده به مزارع گندم واقع در منطقهتربت حیدریه بود که از اوایل فروردین جمع آوری شد. نمونه سوسپانسیون لاروهای سن سوم (مرحله آلوده کننده) نماتدهای بیمارگر(فرموله شده تو سط شرکت کوپرت هلند) تهیه شد. ارزیابی آزمایشگاهی جهت تعیین موثرتری گونه نماتد و زمان در معرض بودنروی جمعیت سن گندم انجام گرفت. برای ارزیابی آزمایشگاهی سوسپانسیون لارو سن سوم هر نماتد با غلظت مشخص تهیه گردید.آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار انجام شد هر واحد آزمایش شامل یک پتری دیش پلا ستیکی ۹سانتی متری دارای کاغذ صافی، ده عدد سن بالغ و یک میلی لیتر از، غلظت منظور شده برای هر گونه نماتد بود میزان مرگ ومیر آفتبعد از ۱، ۲، ۳، ۴، ۵ و ۶ روز پس از مایه زنی نماتد تعیین شد نتایج نشان داد که بیشترین درصد مرگ و میر آفت به ترتیب در تیمارهای S. feltiae ،S. carpocapsae و H. bacteriophora بدست آمد. با افزایش زمان، میزان درصد مرگ و میر آفت روند افزایشی داشت.

گندم، نماتدهای بیمارگر حشرات، کنترل بیولوژیک