عوامل خطر مورتالیتی در بیماران مبتلا به کووید-۱۹: یک مطالعه مورد شاهدی در شمال شرق ایران

مقدمه و هدف: هدف، تعیین عوامل خطر مورتالیتی در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ در شمال شرق ایران بوده است.روش کار: این مطالعه یک مطالعه ی مورد شاهدی بود که طی مدت ۵ ماه از ۱ اسفند ماه ۱۳۹۸ تا ۱ شهریور ماه ۱۳۹۹ انجام شد. محیط مطالعه، مرکز ریفرال در شمال شرق کشور بود. بیماران بزرگسال ( سن بیشتر از ۱۸ سال) از هر دو جنس و مبتلا به کووید-۱۹ با تشخیص قطعی کووید-۱۹ ( تست مثبت آزمایش واکنش زنجیره ای پلیمراز با نسخه برداری معکوس RT-PCR)) که طی مدت مطالعه فوت شدند به عنوان گروه مورد و بیمارانی که با حال عمومی خوب آماده ترخیص بودند، به عنوان گروه شاهد مطالعه شدند. متغیرهای مورد بررسی شامل سن، جنس و محل سکونت، بستری در بخش مراقبت های ویژه، بیماری های همراه، علائم بیماری و اطلاعات مربوط به فوت و بقای بیمار بود. تجزیه و تحلیل داده با نرم افزار آماری STATA نسخه ۱۴ و آماره های توصیفی و آزمون های آماری رگرسیون لجستیک تک متغیره و چندگانه انجام شد. سطح معنی داری کلیه آزمون ها کمتر از ۰/۰۵ در نظر گرفته شد. نتایج: ۶۱۱ بیمار شامل ۲۷ درصد موردها و ۷۳ درصد شاهدها بودند. آنالیزهای رگرسیون لجستیک چندگانه نشان داد که سن بالاتر از ۸۰ سال نسبت به سن ۵۰ تا ۶۰ سال شانس مرگ ۲/۸ برابر بود ( نسبت شانس تطبیق داده شده: ۲/۸۲ با فاصله اطمینان ۱/۱۰-۷/۲۴). همچنین داشتن سن پایین تر از ۴۰ سال نسبت به سن ۵۰ تا ۶۰ سال حدودا ۸۵ درصد شانس مرگ از این بیماری را کاهش می داد. زندگی در روستا نسبت به شهر شانس مرگ را ۲/۲ برابر می نماید ( نسبت شانس تطبیق داده شده: ۲/۲ با فاصله اطمینان ۱/۳۱-۳/۷۶ ). در بررسی علائم بیماری داشتن سرفه، ضعف عمومی، درد بدن و تهوع و استفراغ شانس بیمار را بطور قابل ملاحظه ای برای زنده ماندن از بیماری بیشتر می کرد. بیماری های همراه هیجکدام ارتباط معنی داری با بقا از بیماری کووید ۱۹ نداشتند. نتیجه گیری: شانس مرگ بیماران پیر مبتلا به کووید-۱۹ نسبت به بیماران میانسال بیشتر است، همچنین زندگی در مناطق روستایی باعث افزایش دو برابری مرگ نسبت به مناطق شهری می شود. اگرچه علائم سرفه و خستگی با کاهش مرگ در بیماران مورد مطالعه همراه است ولی برای قضاوت صحیح درباره آن ها لازم است تا سایر عوامل پنهان بررسی نشده را نیز در نظر گرفت

Keywords:

عوامل خطر , مورتالیتی , کووید-۱۹ , مطالعه مورد شاهد , ایران