سمیرا عرب - کارشناس پژوهشی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ دانشجوی دکتری تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی
سید عبدالمجید شریف زاده - استادیار و عضو هیات علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری؛ رییس پژوهشکده هنرهای سنتی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری

خاتم­کاری از جمله هنرهای سنتی مرتبط با چوب است که امروزه از رونق خوبی برخوردار نیست. ساخت خاتم گره از دوره صفوی مورد اهمیت قرار گرفت و تا دوره معاصر از آن استفاده می­شود. توجه به خاتم­کاری و پرداختن به نقد منابع آن، در حوزه پژوهش­های حائز اهمیتی است که دستاوردهایی چون آشنایی، معرفی و آسیب­شناسی را به ارمغان خواهد داشت. کمبود اطلاعات تخصصی در نوشتارهای پیشین محسوس است. مقاله بررسی شیوه ساخت و گل­بندی (Golbandi) در خاتم گره پنج در فصلنامه علمی-پژوهشی نگره به نویسندگی مریم اکبرزاده و محمدصادق میرزا ابوالقاسمی در پاییز ۱۳۹۷، شماره ۴۷ و در صفحات ۸۲ تا ۹۵ به چاپ رسیده است. ضرورت به نقد و ارزیابی مقاله مذکور حاکی از اهمیت نشر اطلاعات صحیح در خصوص خاتم­کاری به ویژه خاتم گره است. خاتم گره با پیشینه­ای غنی، به دلایلی از جمله دشواری در تهیه مواد اولیه و مراحل ساخت، امروزه کمتر مورد توجه است؛ لذا پرداختن به این خاتم و مستندنگاری آن از اهمیت­های پژوهشی حاضر است. نقد این اثر که به شکل محتوایی و علمی صورت گرفته، سعی در تبیین کاستی­هایی هر چند اندک در مراحل تخصصی ساخت خاتم گره پنج دارد.

نقد, خاتم­کاری, خاتم­سازی, گل­بندی؛ خاتم گره پنج